Experts van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) waren deze week aanwezig in Sri Lanka. De bedoeling was om het nagenoeg failliete land een in maart toegezegde lening toe te stoppen. Er werd zelfs gesproken om een deel van de schuld te verminderen. Alleen kreeg Sri Lanka geen cent.
Failliet Sri Lanka speelbal in geopolitieke machtsstrijd
Waarom is dit belangrijk?
Grootmachten streven naar invloedssfeer. Zo heeft China het ambitieuze Belt and Road Initiative en zijn er westerse instellingen als de Wereldbank en het IMF. Sri Lanka maakte dit jaar een crisis door, waardoor het land zo’n 55 miljard dollar schulden heeft bij andere landen. Zowel het IMF, China als India concurreert om hulp te bieden, maar dan wel liefst ten koste van de andere partijen.In het nieuws: de geldproblemen van Sri Lanka.
Wat voorafging: In 2019 werd Sri Lanka getroffen door een economische crisis die in de jaren daarna, mede door de pandemie, verslechterde. Er was een tekort aan buitenlandse valuta, de schuldenlast steeg en er waren brandstof- en voedseltekorten. De crisis leidde tot massaprotesten, politieke instabiliteit en schulden.
- Het IMF prijst de moeilijke, maar nodige inspanningen van Sri Lanka om de economie op de rails te krijgen. Maar voor de experts staat het belastingbeleid nog niet op punt. Sri Lanka zal volgens herziene voorspellingen van het IMF 15 procent minder inkomsten hebben dan eerst gedacht.
- Volgens the Economist speelt de blootstelling van Sri Lanka aan China ook een rol. China is van alle landen het meest vrijgevig geweest, en is bijgevolg de grootste schuldeiser. Het IMF ziet het risico dat, als Sri Lanka failliet gaat, het eerst China zal terugbetalen en het zelf met lege handen achter zal blijven. Maar nu het IMF geen krediet geeft, wordt het land verder richting China geduwd.
- Daarnaast heeft Sri Lanka ook schulden bij India, dat bereid is om nu opnieuw te helpen. Volgens het persbureau Bloomberg werkt India aan een deal met Sri Lanka om de schulden te bespreken, maar zij willen China erbuiten houden. Dat is opmerkelijk. Normaal gaan schuldeisers in gesprek om te overleggen.
Niet arm genoeg
De schulden van Sri Lanka worden daarbij een speelbal op het geopolitieke speelveld. Daarbij heeft Sri Lanka nog eens pech. Het land is niet arm genoeg om andere hulpbronnen aan te spreken.
- Het G20 Common Framework is een initiatief om landen te helpen met hun schuldproblemen. Maar dit programma is er enkel voor arme landen, Sri Lanka heeft is ondanks de crisis nog steeds een ‘middeninkomensland’.
- In zo’n geval is China niet snel bereid om met andere landen die ook schuldeiser zijn aan tafel te gaan. Maar zeker met India heeft China het moeilijk. India heeft sinds dit jaar meer inwoners en maakt ook economisch grote sprongen voorwaarts. Ondertussen zit China economisch in het slop en komt India steeds dichter in zijn kielzog als invloedrijke grootmacht.
- Bovendien zou India volgens onderzoeker Bradley Parks (universiteit William & Mary) nu ook leningen verstrekken aan landen die al schulden hebben bij China, om ook op dat vlak de invloed van China te counteren.
(evb)
