Lidstaten van de Europese Unie zullen huishoudens en bedrijven financieel moeten compenseren als ze minder gas gebruiken. Het is één van de maatregelen in het noodplan “ter vermindering van de vraag naar gas”, dat werd opgesteld door de Europese Commissie.

Er wacht Europa een spannende periode. Maandag zijn namelijk de geplande onderhoudswerken gestart aan Nord Stream 1, de enorme gasleiding die Russisch aardgas naar Europa stuurt. Die werken zouden duren tot en met 21 juli.

Verschillende Europese politici hebben de afgelopen weken echter hun bezorgdheden geuit over wat de plannen van Rusland zijn na 21 juli. Zo wordt er gevreesd dat het Oost-Europese land de gasleveringen via de pijpleiding volledig zal stopzetten. Rusland wil mogelijk vergelding voor de strafmaatregelen die het door het Westen werd opgelegd voor zijn militaire agressie in Oekraïne.

Om aan een nog grotere gascrisis het hoofd te bieden, heeft Europa achter de schermen aan een noodplan gewerkt. Een ontwerp van dat plan werd reeds ingezien door de gerenommeerde zakenkrant de Financial Times. Die somt een paar maatregelen op die erin voorgesteld worden.

Financiële prikkels

Naast financiële prikkels voor bedrijven die minder gas gebruiken dan normaal zou Brussel ook aan lidstaten voorstellen dat ze de verwarming in openbare gebouwen beperken tot 19 graden Celsius.

Landen die opnieuw hun steenkoolcentrales opstarten om het weggevallen Russische gas te compenseren, zouden volgens het plan dan weer vrijgesteld kunnen worden van bepaalde klimaatdoelstellingen.

In het ontwerp wordt ook gesuggereerd dat bepaalde industrieën hun activiteiten kunnen verplaatsen van gebieden waar de vraag het krapst is naar regio’s waar de energievoorziening beter is, en dat de lidstaten er zelf voor moeten zorgen dat belangrijke industrieën voorrang krijgen.

Energiesolidariteit

Eind juni had Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, tijdens de Europese top in Brussel aangekondigd dat er een energienoodplan zou komen.

Ze hield toen een pleidooi voor maatregelen die gelden voor het hele statenverband. Als Poetin de gaskraan dichtdraait naar één land (in de praktijk is dat meestal Duitsland, de grootste afnemer van Russisch gas) kan dat immers gevoeld worden in de hele EU. Daarom pleitte ze voor energiesolidariteit. Een concrete invulling daarvan zou zijn dat via het Europese pijpleidingnetwerk gas geloodst wordt naar de regio’s die het het meest nodig hebben.

(kg)