De Italiaanse luchtvaartmaatschappij Alitalia houdt op te bestaan. Het bedrijf zal echter onder de naam Italia Trasporto Aereo (ITA) een doorstart maken. Daarover hebben de Italiaanse ministers van economie, transport, ontwikkeling en arbeid een overeenkomst gesloten.

Met die beslissing komt na bijna driekwart eeuw een einde aan een opmerkelijk hoofdstuk uit de wereldwijde luchtvaartgeschiedenis. Het verhaal van Alitalia werd echter vooral door allerhande turbulenties en commerciële problemen getekend. Dat leidde enkele keren regelrecht naar een dreigend faillissement en dure ingrepen van de Italiaanse regering.

Intercontinentaal

Italia Trasporto Aereo gaat van start met een kapitaal van 20 miljoen euro, dat volledig in handen is van de Italiaanse staat. Uiteindelijk is voor de maatschappij een budget van maximaal 3 miljard euro voorzien.

‘De nieuwe nationale luchtvaartmaatschappij is geboren in een duidelijke discontinuïteit met het verleden,’ benadrukte Paola De Micheli, Italiaans minister van transport. ‘De nieuwe maatschappij zal een leidende rol moeten nastreven op de internationale markt. We hebben hier te maken met een grote industriële operatie die het concurrentievermogen van de Italiaanse bedrijven moet ondersteunen en het Italiaans toerisme nieuwe impulsen moet bezorgen.’

De lancering van ITA moet nog wel door het Italiaanse parlement worden goedgekeurd. Ook met de Italiaanse vakbonden moet nog verder worden onderhandeld. Wanneer dat is gebeurd, zal een industrieel plan worden gepresenteerd.

De maatschappij zal van start gaan met ongeveer negentig vliegtuigen en zal 6.500 werknemers hebben. Intercontinentale vluchten – onder meer naar de Verenigde Staten en Japan – moeten een belangrijke pijler van de activiteiten worden.

Er blijft echter zware kritiek. Daarbij wijzen velen naar het turbulente leven van Alitalia, dat ook de voorbije jaren nog miljarden euro in rook heeft doen opgaan. Ondanks de nieuwe naam dreigt volgens de critici dat ongezonde parcours verder te zullen worden gezet, met zware gevolgen voor de Italiaanse belastingbetaler.

Subsidies

De naam Alitalia verdwijnt echter niet helemaal, maar wordt omgevormd tot een vehikel waarin de probleemportefeuille van de vroegere maatschappij achterblijft, naar vergelijking met de restbanken in de financiële wereld. Italië wil immers aantonen dat de nieuwe maatschappij niets met het oude Alitalia te maken heeft. Op die manier zouden onder meer de sancties van de Europese Commissie kunnen worden ontweken. 

De Europese Commissie moet zich immers nog uitspreken over 1,3 miljard euro hulp die Alitalia drie jaar geleden van de Italiaanse staat heeft ontvangen. Wellicht zal dat pakket als illegale staatshulp worden bestempeld. In dat geval zou de ontvangen som moeten worden terugbetaald. Die last zou echter op het oude Alitalia vallen. Door die discontinuïteit kan niet geraakt worden aan het bedrag van 3 miljard euro dat voor Alitalia is voorzien.