Duwt Covid-19 de EU in de armen van China?

36 procent van de Duitsers zien in China hun belangrijkste strategische partner. Dat is een stijging van 12 procent in vergelijking met september, blijkt uit de meest recente peiling van Pew Research, in samenwerking met de Duitse Körber Stiftung. 37 procent van de Duitsers zien de VS alsnog als hun belangrijkste strategische partner. Maar in september was dat nog 50 procent.

Uit de peiling blijkt vooral dat 18- tot 34-jarige Duitsers vandaag makkelijk naar China neigen. Vooral in het voormalige Oost-Duitsland is dat het geval. 

De Covid-19 crisis heeft in Europa voor een groot pro-Chinees sentiment gezorgd. Ironisch genoeg heeft het het virus zich vanuit China in de rest van de wereld verspreid, maar wordt dat land nu bijna positiever bekeken dan de VS.

Nog verontrustender: het anti-EU sentiment in Italië

China heeft geen kans laten voorbijgaan om zijn invloed in Europa te doen toenemen. De manier waarop het land zich op de piek van de coronacrisis in Italië manifesteerde, was daarvan het beste voorbeeld. Dat zal de komende jaren ook gewoon doorgaan. Nog verontrustender is de toename van het anti-Europese sentiment in Italië. Uit een reeks peilingen die in april werden afgenomen moet blijken dat 40 tot 50 procent van de Italianen zich vragen stelt over het nut van het EU-lidmaatschap. In een andere peiling noemde 59 procent van de ondervraagden de EU ‘zinloos’. De meeste Italianen noemden China ‘een vriend’, terwijl bijna de helft Duitsland ‘een vijand’ noemde.

Het maandag door de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Angela Merkel aangekondigde Europees herstelfonds zal in Rome ongetwijfeld als een stap in de goede richting worden ontvangen. Vraag is of Oostenrijk, Denemarken, Zweden en Nederland bereid zijn in zo’n constructie te stappen. En of het volstaat om Italië en andere EU-staten van hun pro-Chinees pad te doen afwijken. Indien dat niet het geval is krijgt de EU het straks moeilijk om een eensgezind standpunt in te nemen dat de Chinese invloed kan afremmen.

Nieuwe Koude Oorlog?

De peiling kan ook worden gelezen als een motie van wantrouwen tegenover de Amerikaanse president Trump. Die is in de EU weinig populair. Was de pandemie een mogelijkheid geweest om twee oude vijanden dichter bij elkaar te brengen, dan heeft ze eerder de geopolitieke verdeeldheid aangezwengeld. Met als gevolg een nieuwe Koude Oorlog tussen China en de VS. Met Europa daar tussenin gevangen. 

Trump trekt naar de verkiezingen van november met een anti-Chinese agenda. Die moet de Amerikanen afleiden van de problemen in eigen land. De VS willen de EU graag in hun kamp behouden, maar zullen daar weinig voor doen. Europa zal proberen neutraal te blijven, maar Chinese investeringen in Europa inzake 5G en haar Belt and Road-Initiative zullen de interne werking van de EU niet vergemakkelijken. 

Meer