Duurzaam en ethisch bankieren: hoe begin je eraan?

Iedereen moet zijn steentje bijdragen als we iets willen doen tegen de klimaatopwarming. Ook de manier waarop we bankieren kan een impact hebben op het klimaat en milieu.

Waarom is dit belangrijk?

Een recent rapport van het IPCC, het klimaatorgaan van de Verenigde Naties (VN), windt er geen doekjes om: het is zo goed als zeker dat de temperatuur op aarde tegen het einde van deze eeuw zal stijgen met 1,5 graden boven de pre-industriële temperatuur. Als we niets doen kan de temperatuur tijdens die tijdspanne toenemen met een veelvoud daarvan. Experts roepen dan ook op om drastische maatregelen te nemen tegen de klimaatopwarming. Dat kunnen we al doen door de manier waarop we bankieren te wijzigen.

Iedereen kan op zijn manier helpen om de opwarming van de aarde zoveel mogelijk binnen de perken te houden, gaande van simpelweg je afval recycleren tot zoveel mogelijk een beroep doen op groene energie. Maar er zijn ook minder vanzelfsprekende manieren om je steentje bij te dragen. Zo kan de wijze waarop je bankiert een impact hebben op het klimaat en milieu.

Duurzaam beleggen

Sommige banken bieden nu al producten aan die spaarders en beleggers helpen om duurzaam te sparen of beleggen. Recent is ook Belfius op die kar gesprongen. De grootbank heeft in juli het handelsplatform Re=Bel gelanceerd. Belfius wil naar eigen zeggen de belegger meer bewust maken van zijn keuzes. Het platform zal bij elke belegging controleren of die keuze strookt met de duurzaamheidsprincipes van de bank.

Fondsenbeleggers kunnen sinds 10 maart dan weer nagaan hoe duurzaam hun beleggingen zijn. De Europese SFDR-regels verplichten fondsenhuizen om aan te geven hoe duurzaam ze beleggen. De beheerders kunnen de fondsen onder brengen in één van de volgende drie categorieën:

  • grijze producten: fondsen zonder duurzaamheidskenmerken of zonder duurzame doelstellingen.
  • lichtgroene producten: fondsen met duurzaamheidskenmerken, maar geen duurzame doelstellingen.
  • donkergroene producten: fondsen met duurzaamheidskenmerken en die een impact nastreven op mens en maatschappij.

In juni heeft de beurswaakhond FSMA een onderzoek gedaan naar hoe duurzaam de Belgische beleggingsfondsen zijn. Het onderzoek had betrekking op de Belgische beveks en gemeenschappelijke beleggingsfondsen. Uit de studie bleek dat iets meer dan de helft van het vermogen van die Belgische fondsen, goed voor 100 miljard euro, duurzaamheidskenmerken heeft of duurzame doelstellingen ambieert.

Uit dat onderzoek bleek ook dat we almaar duurzamer beleggen. 50 procent van het belegde vermogen in fondsen zit in lichtgroene producten. In 2020 was dat het geval voor 43 procent van het fondsvermogen. Ook het belang van de donkergroene fondsen verdubbelde naar 4 procent.

Hoe duurzaam is mijn bank?

Bij andere banken zit duurzaamheid al geruime tijd in hun DNA. Denk bijvoorbeeld aan de bank Triodos Bank. De bank gebruikt de spaar- en beleggingsdeposito’s om allerhande duurzame projecten te financieren. Als spaarder of belegger is het weliswaar niet altijd even eenvoudig om na te gaan hoe duurzaam je bank is. Dankzij de internettool bankwijzer.be kan je checken hoe ethisch je bank is. Via die site kom je onder meer te weten in welke mate je bank haar steentje bijdraagt om de opwarming van de aarde binnen de perken te houden. Bankwijzer.be houdt bij de beoordeling ook rekening met andere criteria, zoals het mensenrechten- en belastingbeleid.

Triodos Bank staat op de eerste plaats in de rangschikking van Bankwijzer.be. De bank scoort onder meer goed op vlak van de maatregelen die het neemt met betrekking tot de klimaatverandering. Volgens de tool scoort Triodos Bank goed op dat vlak omdat het onder meer bedrijven uitsluit die meer dan 5 procent van hun omzet halen uit de productie of ontginning van fossiele brandstoffen. VDK Bank en Argenta vervolledigen de top 3 van Bankwijzer.be.

Fintechs geven duurzame ambities een boost

Voorts helpt de komst van fintechs ons om duurzaam te bankieren. De betaalapp Pay Bonsai is daar een mooi voorbeeld van. Per tien transacties die je met die app doet, plant het bedrijf achter de app een boom in Madagaskar. Momenteel telt Pay Bonsai zo’n 45.000 Belgische gebruikers. Het bedrijf heeft recent overigens laten weten dat de gebruikers voortaan ook via Google Pay kunnen betalen. In de nabije toekomst volgt Apple Pay. Pay Bonsai heeft de ambitie om tegen 2025 zo’n 20 miljoen bomen te planten. Er werden er intussen al ruim 18.000 geplant.

Dergelijke apps lijken ook de traditionele spelers te inspireren. Belfius heeft bijvoorbeeld de handen in elkaar geslagen met Proximus om de bankenapp Banx te ontwikkelen. De nieuwe betaalapp, die normaal eind september wordt gelanceerd, zal veel aandacht hebben voor duurzaamheid. Zo zal het onder meer mogelijk zijn om na te gaan wat de CO2-impact is van je aankopen in de winkel.

(lb)

Lees ook:

Meer