Een hooggeplaatste Duits beleidsvoerder heeft een rapport dat gevoelige informatie bevatte over de toenemende invloed van China in Duitsland geheimgehouden. De persoon was bang dat de informatie de Duitse handelsbetrekkingen met China zou beschadigen.
Duitsland wordt er vaak van beschuldigd inzake China er een dubbele agenda op na te houden. Daarbij wordt zakendoen belangrijker geacht dan de mensenrechten of zelfs de nationale veiligheid. Dat hoeft niet echt te verbazen. Sinds 2016 is niet langer de VS, maar China Duitslands belangrijkste handelspartner. Vorig jaar exporteerden onze oosterburen voor ruim 96 miljard euro aan goederen naar China.
Afhankelijk van China om voor verliezen van pandemie te compenseren
In eigen land en zelfs in eigen rangen krijgt Merkel steeds meer kritiek voor de manier waarop ze met China handelt. Maar die weerlegt ze net door te stellen dat goede banden met China van strategisch belang zijn voor de EU. Dat is kort door de bocht, want zulke banden zijn eerder van strategisch belang voor Duitsland. De krant Frankfurter Allgemeine berekende onlangs dat Duitse autofabrikanten zo afhankelijk zijn geworden van de Chinese markt, dat de recordverkopen in het tweede kwartaal ginds compenseerden voor de verliezen als gevolg van de pandemie.
‘Duitse zelfcensuur met betrekking tot China’
In het rapport uit 2018 staat te lezen dat de Chinezen trachten elk niveau van de Duitse overheid, het zakenleven en de samenleving te beïnvloeden. Volgens de Amerikaanse nieuwssite Axios zouden naast Merkel nog een klein aantal beleidsmakers het rapport in handen hebben gekregen. Noah Barkin, een expert in Europees-Chinese relaties bij de Rhodium Group, zegt dat er in Duitsland sprake is van een groot deel zelfcensuur met betrekking tot China. ‘China wordt binnenskamers bekritiseerd, eerder dan in het openbaar.’
Toch zou er stilaan sprake zijn van een koerswijziging. Omdat China steeds vaker in opspraak komt voor zijn bedenkelijke handelspraktijken en de grove schendingen van de mensenrechten (Oeigoeren, Hongkong).
Als de EU een efficiënt buitenlandbeleid met betrekking tot China wil voeren, mag de Duitse handelspositie daarvan niet de leidraad vormen. Nog volgens Barkin wordt Duitsland zich daar stilaan van bewust. Ook in Berlijn gaan stemmen op om de Chinezen duidelijke grenzen op te leggen inzake handelspraktijken en mensenrechten. Merkel stapt volgend jaar op. Dat kan voor een politieke bocht zorgen als ze vervangen wordt door een kanselier die minder sympathie voor China toont.
Von der Leyen wil Europese Magnitsky Act
Duitsland zette tot nog toe vaak de toon voor de EU, maar daar kan wel eens verandering in komen. In september liet EC-voorzitter von der Leyen weten dat ze een Europese Magnitsky Act in het leven wil roepen. Regimes die de mensenrechten schenden, kunnen zo worden gesanctioneerd.
De Magnitsky Act is een wet die de Amerikaanse regering toestemming geeft om degenen die zij als mensenrechtenschenders beschouwt te straffen. Ook kunnen hun tegoeden worden bevroren en kan hen de toegang tot de VN worden ontzegd.