Key takeaways

• De Duitse economie staat voor aanhoudende stagnatie met bescheiden groeivoorspellingen voor volgend jaar.
• Grote economische onderzoeksinstituten voorspellen een beperkte groei van 0,2 tot 0,4 procent voor 2025, met een sterker herstel verwacht in 2026.
• Ondanks de economische uitdagingen blijft de Duitse arbeidsmarkt relatief robuust, maar bedrijven zijn van plan banen te schrappen vanwege de zwakke economie.
• De economische prestaties van Duitsland blijven achter bij die van andere Europese landen, waarbij experts een verouderd “economisch model” aanhalen dat hervormd moet worden.
• De ECB staat voor uitdagingen bij het vinden van een balans tussen inflatie en groei, waarbij een delicaat evenwicht nodig is tussen het beheersen van de prijsdruk en het ondersteunen van de economische expansie.

De Duitse economie wordt geconfronteerd met aanhoudende stagnatie en experts voorspellen zelfs een beperkte groei in 2025. Grote economische onderzoeksinstituten zoals het DIW, ifo Institute en het Leibniz Institute for Economic Research voorspellen slechts een bescheiden groei van 0,2 tot 0,4 procent voor volgend jaar. Het Kiel Institute for World Economics (IfW) voorziet stagnatie. Een sterker herstel wordt pas verwacht in 2026, met prognoses variërend van 0,8 tot 1,2 procent.

De economie krimpt waarschijnlijk in 2024

De Duitse economie kromp waarschijnlijk in 2024. Het ifo-instituut schat een daling van 0,1 procent in het bruto binnenlands product (bbp), terwijl de DIW en IfW een daling van 0,2 procent voorzien. Deze zwakte is niet nieuw; de grootste economie van Duitsland heeft het al drie jaar moeilijk, met een groei die sinds het derde kwartaal van 2021 nauwelijks een tiende van een procent bedroeg.

Ondanks deze economische uitdagingen blijft de Duitse arbeidsmarkt relatief robuust. Het werkloosheidscijfer schommelde dit jaar tussen 5,8 en 6,1 procent en de werkgelegenheid blijft hoog. Dit zou echter kunnen veranderen nu veel Duitse bedrijven van plan zijn banen te schrappen vanwege de zwakke economie, volgens een enquête van het aan de werkgevers gelieerde Instituut voor Economisch Onderzoek (IW). Vier van de tien bedrijven zijn van plan hun personeelsbestand volgend jaar in te krimpen. Deze trend is vooral waarneembaar in sectoren die sterk afhankelijk zijn van de verwerkende industrie en de dienstensector. De DIW waarschuwt dat deze strijd leidt tot werktijdverkortingen en ontslagen ondanks de bestaande arbeidstekorten.

Duitse economie blijft achter bij andere Europese landen

In vergelijking met andere Europese landen blijven de economische prestaties van Duitsland aanzienlijk achter. Hoewel het exportgerichte model van het land historisch succesvol is geweest, hebben toenemend protectionisme en geopolitieke spanningen een steeds grotere invloed op de economie. Critici beweren dat het Duitse “economische model” verouderd is en hervormd moet worden.

Een van de voorgestelde oplossingen is een herziening van het fiscaal beleid. Het tijdschrift “The Economist” wijst op Angela Merkels 16-jarige ambtstermijn als een factor die bijdraagt aan de huidige economische vertraging, en stelt dat het vermijden van hervormingen Duitsland kwetsbaar heeft gemaakt. Ze bekritiseren in het bijzonder de invoering van de schuldenrem, een grondwetswijziging die de overheidstekorten beperkt, en beweren dat dit heeft geleid tot een chronische onderinvestering in openbare diensten en infrastructuur.

Veel economen delen deze mening en benadrukken dat de schuldenrem een belangrijk obstakel is voor groei en investeringen. Om de economie te stimuleren zou Duitsland maatregelen kunnen overwegen zoals het verlagen van de vennootschapsbelasting, het vereenvoudigen van de bureaucratie, het verlagen van de energiekosten, het investeren in digitale, energie- en transportinfrastructuur en het stimuleren van een hogere arbeidsparticipatie van oudere werknemers en vrouwen.

De ECB staat voor uitdagingen 

De aanhoudende zwakte van de Duitse economie heeft een grote invloed op het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). Aangezien Duitsland de grootste economie in de eurozone is, hebben de prestaties van Duitsland een directe invloed op de algehele groei binnen het valutablok. ECB-president Christine Lagarde en haar team staan voor een uitdagend dilemma: de inflatie blijft boven hun streefcijfer, waardoor verdere renteverhogingen nodig zijn om de prijsdruk te beteugelen. Een te agressieve renteverhoging kan echter de structurele groeiproblemen verergeren, vooral in Duitsland.

Het vinden van de juiste balans tussen het beheersen van de inflatie en het ondersteunen van de economische groei is een delicate taak voor de ECB. Hun beslissingen zullen verstrekkende gevolgen hebben voor de toekomst van de economie van de eurozone.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!