Drijvende platformen, uitgerust met een kernreactor, kunnen in de toekomst een oplossing vormen om ontwikkelingslanden van energie te voorzien. Dat zegt Troels Schönfeldt, topman van het Deense bedrijf Seaborg Technologies, ontwikkelaar van compacte nucleaire reactoren.

Volgens Schönfeldt zou het al over vijf jaar mogelijk moeten zijn om de technologie in te zetten om ontwikkelingslanden van goedkope nucleaire elektriciteit te voorzien.

Schönfeldt heeft het over een levensvatbaar alternatief voor de vervuilende brandstoffen waarop de betrokken naties momenteel volop beroep doen.

Infrastructuur

‘Drijvende compacte nucleaire reactoren zijn ontworpen voor landen die niet over de geschikte infrastructuur beschikken om op grote schaal hernieuwbare energie te kunnen inzetten,’ verduidelijkt Schönfeldt. ‘In plaats daarvan maken deze landen massaal gebruik van vervuilende krachtcentrales op gas, diesel of steenkool.’

‘De meeste ontwikkelingslanden zijn ook niet in staat om op kernenergie over te schakelen. Die technologie vergt immers een zorgvuldig beheerd regelgevend regime om nucleaire ongevallen te vermijden of de verspreiding van nucleair materiaal – dat voor de fabricage van kernwapens zou kunnen worden gebruikt – tegen te gaan.’

De schepen van Seaborg zijn uitgerust met één of meerdere kleine kernreactoren die elektriciteit kunnen opwekken en naar het vasteland kunnen transporteren. Het eerste schip van deze categorie was de Akademik Lomonosov, een drijvende Russische kerncentrale die vorig jaar in gebruik werd genomen om in het noordpoolgebied de energiebevoorrading te garanderen.

De bouw van de compacte reactor, die een capaciteit van 100 megawatt zou hebben, zou ongeveer twee jaar in beslag nemen. Volgens Seaborg zou de nucleaire krachtbron elektriciteit goedkoper kunnen opwekken dan een steenkoolcentrale.

Het Deense bedrijf heeft inmiddels een eerste vergunning voor zijn technologie van het American Bureau of Shipping verkregen. Er volgen hierna nog drie vergunningsfasen vooraleer tot een commerciële productie kan worden overgegaan. Over twee jaar hoopt Seaborg de eerste orders voor de nucleaire schepen te kunnen ontvangen.

Klimaat

De schepen zullen op Zuid-Koreaanse scheepswerven worden gebouwd. Als ze te water kunnen worden gelaten, worden ze naar hun eindbestemming versleept. Daar kunnen ze vervolgens vierentwintig jaar lang energie produceren. 

‘De oplossing kan voor de snelgroeiende opkomende economieën van groot belang zijn,’ merkt Schönfeldt op. ‘Deze technologie laat hen toe hun industrie van energie te voorzien, hun drinkwater te zuiveren en duurzame waterstof te produceren.’

‘In vele ontwikkelingslanden kent de vraag naar energie een verbijsterende groei. Als er voor die landen geen oplossing kan worden gevonden, dreigen ze verder te gaan met investeringen in fossiele brandstoffen en zullen de wereldwijde klimaatdoelstellingen compleet onbereikbaar worden.’

Het Internationaal Energieagentschap bevestigt dat de vraag naar elektriciteit, door de groeiende wereldbevolking en de stijgende welvaart, sneller stijgt dan die naar hernieuwbare energieproductie. Daardoor dreigt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen groter te worden.

Veiligheid

Het concept van een drijvende kerncentrale bestaat al geruime tijd. Er zijn al decennia nucleaire duikboten en tankers operationeel. ‘Drijvende kerncentrales zijn een logische toepassing,’ erkent Chris Gadomski, nucleair analist bij Bloomberg New Energy Finance. ‘Maar er zijn ook een aantal knelpunten.’

‘Zowel de nucleaire technologie als de drijvende energiecentrales hebben inherente risico’s. Een combinatie van beide problemen kan bij investeerders en overheden dan ook ernstige vragen oproepen.’

Gadomski wijst erop dat onder meer de Filipijnen een geschikte afzetmarkt voor de drijvende kerncentrale zouden kunnen zijn, maar wel in een gebied liggen dat bijzonder gevoelig is voor tsunami’s en andere bedreigende natuurfenomenen.

Troels Schönfeldt voert echter aan dat het gebruik van de geavanceerde reactor met extreme veiligheidsmaatregelen gepaard gaat. ‘In het ergste geval, bij een zwaar ongeval, zal het radioactieve materiaal een vaste klomp worden,’ verduidelijkt hij. ‘Hierdoor zal worden vermeden dat de radioactieve materie zich als een vloeistof of gas in de zee of de atmosfeer zou kunnen verspreiden.’