Wat je Vlaams minister van Omgeving (Milieu mag je het niet noemen) Zuhal Demir (N-VA) niet kan verwijten is gebrek aan politieke impulsiviteit. Een nieuwe ronde aan bloedtesten bij de buurtbewoners in Zwijndrecht, die in de omgeving van de chemische fabriek wonen, komt immers met gruwelijke resultaten.

• Amper 9 procent van de 796 testen die werden afgenomen bij buurtbewoners tonen aanvaardbare niveaus van vervuiling in het bloed. Dat wil dus zeggen dat meer dan 90 procent veel te veel PFAS in zich heeft. De gevolgen zijn niet min: meer dan de helft van de omwonenden dreigt, volgens het onderzoek, langetermijneffecten te krijgen op de gezondheid. Die gaan van diabetes, over immuniteitsstoornissen tot moeilijke zwangerschappen.
• Gruwelijk dus, en dat in scherp contrast met de lakse manier waarop de chemiegigant 3M zich tot nu toe heeft opgesteld. In de hoorzittingen in het Vlaams Parlement verscheen het bedrijf op heel defensieve manier, waarbij het zich in advocatentaal verzette tegen elke mogelijke verantwoordelijkheid.
• Demir neemt dus actie, en zet 3M voor het blok. Binnen de twee dagen moeten ze duidelijkheid geven over hoeveel PFAS er wordt uitgestoten. “Ze moeten zwart op wit duidelijk maken dat er geen bijkomend gevaar is voor de buurtbewoners”, zo is te horen.
• De Vlaamse administratie, met het departement vraagt al twee manden naar die informatie van 3M, maar die aarzelt blijkbaar, met mogelijke juridische procedures die op de achtergrond spelen. Een ingebrekestelling volgde al.
• Demir escaleert nu de zaak: als er binnen 48 uur niets komt van 3M, kunnen ze hun productie van PFAS stilleggen. Die is goed voor ongeveer een derde van alle activiteiten van de chemiereus daar.
• Of die echt onder de indruk zal zijn, is maar de vraag. Gisteren stuurde 3M alweer een persbericht om de schadelijke gevolgen van PFAS voor de mens in twijfel te trekken. En de productiesite in Antwerpen is in omzet maar een fractie van de 32,2 miljard dollar die het bedrijf in 2020 realiseerde.
• Hoe dan ook breidde de Vlaamse regering de straal van de zone uit waarin mensen moeten opletten met wat ze consumeren uit hun tuin. Zelfgekweekte groenten moeten vanaf nu “goed gewassen” zijn binnen een straal van vijf kilometer rond het bedrijf. Grondwater drinken op minder dan drie kilometer van de fabriek is absoluut niet aan te raden.