De vierdaagse werkweek wordt steeds meer realiteit dankzij ChatGPT

De roep om de invoering van een vierdaagse werkweek is het afgelopen jaar steeds luider gaan klinken, doordat verschillende experimenten veelbelovende resultaten hebben opgeleverd. Volgens deskundigen kan ChatGPT hierin een prominente rol spelen, door een belangrijke productiviteitsimpuls die gepaard gaat met het gebruik van de chatbot.

Waarom is dit belangrijk?

Het idee van een werkweek van vier in plaats van vijf werkdagen is niet nieuw en dateert uit de jaren negentig. De laatste jaren heeft het concept opnieuw meer aandacht gekregen, mede door ingrijpende veranderingen in onze kijk op werk en de organisatie daarvan als gevolg van het coronavirus.

De essentie: Christopher Pissarides, verbonden aan de London School of Economics, zegt dat de arbeidsmarkt zich snel positief zal aanpassen aan het gebruik van chatbots. Zijn opmerking tempert de bezorgdheid dat de snelle vooruitgang van de technologie zou kunnen leiden tot massaal banenverlies.

  • “Ik ben zeer optimistisch dat we onze productiviteit kunnen verhogen”, zei hij in een interview op een conferentie in Glasgow. “We kunnen ons welzijn op het werk in het algemeen verhogen en meer vrije tijd opnemen. We zouden gemakkelijk naar een vierdaagse werkweek kunnen gaan”.
    • Pissarides heeft eerder onderzoek gedaan naar het effect van automatisering op de werkgelegenheid. Hij won een Nobelprijs voor economie voor zijn werk over arbeidsmarktfricties door automatisering.
    • Chatbots, zoals OpenAI’s ChatGPT, zijn geprezen als een potentieel instrument die een productiviteitsboom zouden kunnen veroorzaken. Critici vrezen echter dat kunstmatige intelligentie miljoenen banen op de tocht zet.
    • Pissarides waarschuwt dat de technologie nog steeds een “boosaardige wending” kan nemen, zoals het gebruik voor bewaking of het schenden van privacy
  • Volgens de econoom kan kunstmatige intelligentie echter een groot en positief verschil maken voor onze productiviteit wanneer het goed wordt gebruikt.
    • “Ze kunnen veel saaie en repetitieve werkzaamheden overnemen … en dan alleen de interessante dingen aan mensen overlaten,” zei hij. “Er is gewoonweg geen limiet aan de hoeveelheid werk dat de mensheid zou kunnen generen. Er zullen altijd banen beschikbaar blijven, bestaande of nieuwe. Wat we in feite nodig hebben is bijscholing van personeel”.
  • De opmerking van Pissarides volgt op een rapport van Goldman Sachs dat schatte dat het wereldwijde BBP met ruim 7 procent kan groeien, wanneer generatieve kunstmatige intelligentie op de werkvloer wordt toegepast. Ook zou het een productiviteitsgroei van 1,5 procentpunt betekenen over een periode van 10 jaar.
    • “De combinatie van aanzienlijke besparingen op arbeidskosten, het scheppen van nieuwe banen en een hogere productiviteit (…) doet de mogelijkheid ontstaan van een productiviteitsboom die de economische groei aanzienlijk verhoogt”.

Critici zijn desondanks bezorgd

De achtergrond: Verschillende prominente figuren uit de tech-sector zijn bezorgd over de impact van AI op onze samenleving. Invloedrijke personen, waaronder Elon Musk, ondertekenden vorige maand een open brief waarin ze opriepen tot een pauze in het trainen van krachtige AI-systemen. Meer dan 1.000 mensen in de techindustrie hebben de brief al ondertekend.

  • “Krachtige AI-systemen mogen pas worden ontwikkeld als we er zeker van zijn dat hun effecten positief zullen zijn en hun risico’s beheersbaar”, staat in de brief te lezen.
  • Ook politiedienst Europol slaat alarm en waarschuwt voor misbruik van AI door criminelen.
    • “Nu de mogelijkheden van LLM’s (grote taalmodellen) zoals ChatGPT actief worden verbeterd, biedt de mogelijke exploitatie van dit soort AI-systemen door criminelen een grimmig vooruitzicht”, aldus Europol bij de presentatie van zijn eerste tech-rapport.
Meer