De uitkomst van de Russische invasie van Oekraïne en de westerse sancties ligt nu deels in handen van Peking.
De Amerikaanse president Joe Biden kondigde donderdag aan dat hij weldra zal samenzitten met de G7-landen om verdere sancties voor Rusland te bespreken. Financiële en geopolitieke experten verwachten dat China economische steun zal verlenen aan Rusland bij een volgend salvo van westerse sancties.
“De mate van Chinese steun voor Russische acties kan een invloedrijke factor zijn bij de vormgeving van een zich ontwikkelende crisis”, zei Tom Rafferty, een analist in Peking voor het zakenblad The Economist, tegen The Financial Times.
“Hebben de Amerikaanse sancties ooit een probleem opgelost?”
Enkele uren nadat Poetin de Volksrepublieken Donetsk en Loehansk als onafhankelijk erkende, nam de Chinese overheid nog een vrij pacifistisch standpunt in. Zhang Jun, de vertegenwoordiger van China voor de Verenigde Naties, zei toen dat de “deur naar een vreedzame oplossing” nog open stond en maande alle partijen aan om kalm te blijven.
Een dag later keerde Peking zijn kar volledig. De Chinese autoriteiten verklaarden dat ze fel gekant zijn tegen alle vormen van “illegale unilaterale sancties” die het westen Rusland wellicht zal opleggen.
“Sinds 2011 heeft de VS Rusland al meer dan 100 sancties opgelegd. Maar hebben de Amerikaanse sancties ooit een probleem opgelost? Is de wereld een betere plek geworden door die sancties? Zullen de problemen in Oekraïne opgelost worden door de Amerikaanse sancties voor Rusland? Zullen Europeanen veiliger zijn door de Amerikaanse sancties voor Rusland?”, vroeg een woordvoerder van het Chinese ministerie voor Buitenlandse Zaken zich luidop af tegenover verslaggevers in Peking.
Nog volgens die woordvoerder zou de VS feitelijk de boosdoener zijn in het verhaal van Oekraïne. De Amerikanen zouden de spanningen opgevoerd hebben door paniek uit te lokken en de mogelijkheid van een oorlog te propaganderen.
China heeft al eerder economische hulp verleend aan Rusland in 2014
Peking heeft al eerder economische hulp verleend aan Moskou tijdens zijn aanvaringen met het westen. Zo verleende China steun aan Rusland na de annexatie van de Krim in 2014.
Experts verwachten dat China’s grote beleidsbanken, die verschillen van door de staat gesteunde commerciële geldschieters, opnieuw cruciaal zullen zijn om een steunpakket voor Rusland samen te stellen.
“Tenzij het westen tastbare kosten kan opleggen aan China, zal China Rusland achter de schermen blijven steunen”, voert Jakub Jakobowski, lid van het Eastern Studies Centre in Warschau, aan in een interview met Financial Times.
Het woord invasie valt niet in Peking
Ondertussen heeft Peking nog steeds geen officieel standpunt over de Russische inval ingenomen. “Op dit moment zal China, om te voorkomen dat conflicten verergeren, op zijn eigen manier vrede en besprekingen blijven bevorderen”, zei diezelfde woordvoerder van de overheid donderdag.
China weigert vooralsnog te spreken van een “invasie” van Oekraïne. Peking herhaalde donderdag wel dat alle betrokken partijen terughoudendheid moeten tonen.
(kg)