Achter de glamour van de modewereld en de catwalk gaat vaak een schrijnende armoede schuil. Dat blijkt uit een rapport van het persbureau Agence France Presse (AFP), op basis van interviews met een aantal modellen die nochtans voor grote merken modeshows in Parijs, New York en Milaan hebben gedaan. Een rechtengroep wil een einde maken aan de wantoestanden.

“De ernst van de situatie blijkt ook al uit het feit dat de modellen slechts anoniem of onder een valse naam wilden getuigen,” zegt het persbureau. “De slachtoffers durven niet openlijk voor hun problemen uitkomen, aangezien volgens hen de modesector alleen wenst te werken met personen die succes uitstralen.”

Chauffeur

“In werkelijkheid blijken vele modellen met zware financiële problemen te worden geconfronteerd,” aldus het persbureau. “Uit de interviews bleek dat vele modellen getuigen uitsluitend met kleding of handtassen betaald te worden. Opdrachten voor modemagazines zouden volgens hen bijna nooit worden vergoed.”

De rechtengroep Model Law, die eerder dit jaar in Parijs op initiatief van Ekaterina Ozhiganova werd opgezet, beklemtoont dat de schuldenproblematiek in de modewereld inmiddels een groter taboe is geworden dan seksueel misbruik.

Ozhiganova, die zelf als model de wereld bijzonder goed kent, zegt dat het hoog tijd was om een einde te maken aan jarenlange situaties van misbruik, dubieuze praktijken en een compleet gebrek aan respect voor de arbeidswetgeving.

Diverse modellen getuigen dat ze door het ondertekenen van een contract met een bureau al van de eerste dag met zware schulden worden geconfronteerd. “Onder meer bleek achteraf dat er 300 euro per dag werd aangerekend voor de chauffeur van de limousine die door alle modellen moest worden gedeeld,” aldus één van de slachtoffers.

“Bovendien moest een bedrag van 50 dollar per nacht worden betaald voor een kamer in een appartement waarin nog drie andere collega’s werden ondergebracht. Amper één week na de ondertekening van het contract, bleek ik bij het modellenbureau al een schuld van 3.000 euro te hebben opgebouwd.”

“Bovendien moet onder meer voor een modeshow in New York een dure werkvergunning worden gekocht. Een grote modeshow in Parijs kan 1.100 euro opleveren, maar het model krijgt daarvoor slechts 400 euro. Maar zelfs dat bedrag ziet men meestal niet, want die som wordt ingehouden om schulden af te lossen.”

Geen vragen stellen

De meest schrijnende situaties moeten volgens de getuigen echter bij de jonge modellen van zestien jaar, die nauwelijks de Engelse taal machtig zijn en vaak uit arme bevolkingsgroepen in Oost-Europa of Brazilië afkomstig zijn.

Ozhiganova (26) zegt te hopen dat Model Law erin zal lukken om de muur van stilzwijgen te doorbreken. Ze wijst erop dat de sector een duidelijke afkeer laat blijken van personen die teveel vragen stellen.

“Het publiek denkt dat modellen veel geld verdienen, maar dat is absoluut niet het geval,” zegt Ozhiganova. “In werkelijkheid kan amper 2 procent van de modellen op een riant inkomen rekenen. Mannelijke modellen worden zelfs nog slechter betaald.”

Model Law is inmiddels onderhandelingen opgestart met een Franse vakbond en heeft ook contacten gelegd met Synam, de organisatie die de Franse modellenbureaus vertegenwoordigt. Isabelle Saint-Felix, directrice van Synam, geeft toe dat Model Law een aantal gerechtvaardigde eisen naar voor brengt.

Onder meer erkent Saint-Felix dat de arbeidsvoorwaarden in de Engelse taal zouden moeten worden vertaald, aangezien de meeste modellen in Parijs geen Frans spreken. Wel zegt Synam vragen te hebben over de representativiteit van de groep. Bovendien wordt opgemerkt dat Model Law concrete actiepunten naar voor moet schuiven in plaats van algemene claims te formuleren.

Onder meer de Amerikaanse casting-agent James Scully had eerder al de onaanvaardbare behandeling van modellen aan de kaak gesteld. Dat heeft onder meer de Franse modegroepen Louis Vuitton Moët Hennessy (LVMH) en Kering aangezet om een charter te creëren dat wantoestanden moet bannen.

Door de nieuwe regels is onder meer het gebruik van ultraslanke modellen verboden. Ook de inzet van modellen onder de leeftijdsgrens van zestien jaar is niet meer toegelaten.