Wordt bitcoin een veilige haven voor beleggers in turbulente tijden, een rol die traditioneel door goud gespeeld wordt? Jazeker, zeggen de cryptofans, maar nog niet alle financiële experts zijn overtuigd.

Het is een van de theorieën die de recente opmars van bitcoin, van ongeveer 8.000 dollar een jaar geleden naar ruim 33.000 dollar vandaag, mee ondersteunt. Bitcoin zal met goud rivaliseren als toevluchtswaarde voor beleggers bij grote financiële of geopolitieke onzekerheid. De cryptomunt staat los van het traditionele financiële stelsel, is in tegenstelling tot goud puur digitaal, makkelijk te verdelen in kleine stukjes en indien nodig stockeerbaar in een ‘cold wallet‘, zo gaat de redenering.

Veilige haven

Volgens de economen van Quintet zijn er inderdaad signalen dat beleggers jonger dan 40 bitcoin boven goud verkiezen als ‘veilige haven’, maar is het een brug te ver om daar al een algemene trend in te zien. ‘Bij sommige cohortes onder de beleggers, zoals de millennials, kan er enige substitutie van goud richting bitcoin plaatsvinden. Maar we zien de toenemende populariteit van bitcoin niet als een existentiële bedreiging voor de status van goud als currency of last resort.’

Historisch gezien gaan de koersen van bitcoin en goud vaak hand in hand. Als de ene stijgt, dan de andere ook. Dat kan er op wijzen dat beide activa als toevluchtsoord beschouwd worden. Maar die correlatie is niet perfect. De meeste studies spreken van een correlatiecoëfficiënt rond 0,5. En eind december was er even sprake van negatieve correlatie: de bitcoinprijs steeg en de goudprijs zakte. Dat laatste bewijst dat het nog niet uitgemaakt is of bitcoin en goud in de toekomst collega’s of concurrenten van elkaar zijn.

Zenuwen

Wat elke cryptobelegger zal bevestigen: een belegging in bitcoin is niet voor hartlijders, want de koers gaat zenuwachtig op en neer en soms grote prijsverschillen van uur tot uur. Geen enkele belegging kent zo’n nerveus koersverloop, zo blijkt uit de onderstaande analyse door Quintet, behalve olie (Brent) vorig jaar.

De goudprijs is door de jaren heen veel minder aan brutale schommelingen onderhevig. Die ‘rustige vastheid’ speelt in het voordeel van goud als toevluchtswaarde.

‘Tesla zonder auto’s’

Volgens de beursvennootschap Goldwasser Exchange is de sterkte van bitcoin, de onafhankelijkheid van centrale banken, ook zijn grootste zwakte.

‘Het principe mag best mooi zijn, maar toch kan men het uiteindelijke resultaat met enige scepsis benaderen. De bitcoin zal namelijk nooit meer zijn dan een immateriële, digitale munt, niks meer dan een computerbestand. Zijn waarde steunt nergens op, terwijl de waarde die een bepaalde munt krijgt, afhangt van verschillende tastbare elementen: de staatsgarantie, de zekerheid dat het als betaalmiddel wordt aangenomen en de algemene aanvaarding onder de bevolking.’

Die andere beleggershype van de voorbije maanden, Tesla, is op zijn minst nog enigszins gebaseerd op de tastbare productie van auto’s, vergelijkt Goldwasser. ‘In dit stadium is bitcoin slechts iets meer dan een geldbiljet in Monopoly. Het is als Tesla zonder zijn auto’s.’

Catch-22

Bitcoin zal pas meer met goud kunnen wedijveren, als de cryptomunt ook ruimer ingang vindt als betaalmiddel en een basis in de ‘echte’ economie krijgt, zeggen de financiële experts. Maar zo zit de cryptomunt in een catch-22. Handelszaken zullen bitcoin pas aanvaarden als de koersschommelingen minder hevig zijn. Het zijn echter diezelfde jojobewegingen die de munt zo’n aantrekkelijk speeltje maken voor speculatieve beleggers.