Stijgende benzineprijzen beginnen een effect te hebben op de bredere markt: er zou daardoor een tekort aan chemicaliën ontstaan die gebruikt worden om goederen te produceren, waaronder auto-onderdelen en farmaceutische producten. 

De kosten van petrochemische grondstoffen, die worden geproduceerd uit derivaten van ruwe olie, stegen dit jaar al als gevolg van de stijgende benzineprijzen. Nu de vraag toeneemt, dreigt de situatie verder te escaleren. Omdat raffinaderijen steeds meer chemische grondstoffen zouden gebruiken om de honger naar benzine te stillen, dreigen andere industrieën aan de kant te worden geschoven.

De prijs van benzeen, een stof die wordt gebruikt om allerlei producten in de farmaceutische industrie te produceren, alsook rubber, plastic, nylon en synthetische vezels, steeg vorige maand bijvoorbeeld al naar een ongeziene 1.900 dollar (1894 euro) per ton, volgens de berichtgeving van Financial Times. 

Ook de prijzen van chemicaliën als tolueen en xyleen stegen in de voorbije weken fel. Tolueen wordt gebruikt om benzeen te produceren en is ook een belangrijk oplosmiddel in verf, coatings, synthetische parfums, kleefstoffen, inkt en reinigende stoffen. Ook xyleen is een belangrijk oplosmiddel in allerlei industrieën.

Dalende olieprijzen bieden geen soelaas

Door de torenhoge benzineprijzen zouden raffinaderijen gestimuleerd worden om waardevolle chemische grondstoffen te gebruiken voor de productie van benzine, in plaats van andere producten zoals tolueen en xyleen. “Het is alsof je room in je koffie mengt in plaats van melk”, zegt Zubair Adam van datafirma ICIS aan Financial Times.

Hoewel de prijs van een vat ruwe olie de jongste dagen terug daalde naar rond de 100 dollar (99,9 euro) en wordt verwacht dat benzineprijzen zullen volgen, vrezen analisten ervoor dat het aanbod van geraffineerde producten beperkt zal blijven. 

Dat heeft twee hoofdredenen: het komt deels omdat de raffinagecapaciteit van het Westen is afgenomen sinds de coronapandemie en deels omdat Rusland minder kan exporteren door de westerse sancties die het opgelegd kreeg. 

Prijs van gas kan olie op het vuur gooien

Er is een bijkomende uitdaging die de situatie nog kan doen verergeren: de prijs van aardgas in Europa is de voorbije maanden extreem hard gestegen. Dat is een domper voor producenten van chemische grondstoffen: aardgas wordt vaak gebruikt om olie tot chemicaliën te verwerken. Daardoor zou de prijs van chemische grondstoffen nog verder kunnen stijgen.

Een woordvoerder van het Duitse chemiebedrijf Covestro zegt echter aan Financial Times dat de situatie minder erg is dan ze lijkt. “Natuurlijk ondervinden we momenteel hoge volatiliteit en macro-economische prijsstijgingen, maar prijzen zijn momenteel nog altijd lager dan tijdens de lente.”

Ook Mike Boswell, algemeen directeur bij het Britse distributiebedrijf Plastribution, nuanceert de situatie ietwat. Hij vertelt aan Financial Times dat het inderdaad waar is dat er een tekort is aan sommige stoffen, maar langs de andere kant is er juist een overschot aan producten als propyleen. Boswell voorspelt dat petrochemische producenten hun productie zullen verlagen om aan de vraag te voldoen. “We hebben de piek bereikt en gaan een zachte landing tegemoet op vlak van prijzen.”

(ns)