N-VA-voorzitter Bart De Wever werd door koning Filip benoemd tot federaal informateur. Daarnaast is hij op Vlaams niveau als partijvoorzitter van de grootste partij ook initiatiefnemer. De twee jobs zijn verenigbaar, maar De Wever houdt bewust nog een paar kaarten op zak.

In het nieuws: De Wever wil discreet werken, maar wordt geconfronteerd met uitspraken van Vooruit.

• De Wevers droomscenario, een centrumrechtse spiegelcoalitie, lijkt een stukje moeilijker te worden. Het leek simpel: als Vlaams informateur kon De Wever aansturen op de enige werkbare coalitie, eentje met N-VA, Vooruit en cd&v. Vervolgens kon hij de brug slaan met de Franstaligen. Les Engagés en MR stapten samen als partners naar voren om de Waalse regering te vormen.
• Maar tussen droom en daad staan praktische bezwaren in de weg, zo merkt De Wever nu. Niet alleen in er federaal nog heel wat verzoeningswerk nodig, ook Vlaams zal het niet van een leien dakje lopen.
• Zo stelde Vooruit-kopstuk Conner Rousseau ook op Vlaams niveau eisen. “Wij willen een startnota. Ook op Vlaams niveau.” Intern bij Vooruit klinkt dezelfde boodschap, schrijft Het Nieuwsblad: “De bal ligt in het kamp van De Wever. Hij mag ons zowel Vlaams als federaal een nota bezorgen en we zullen die op inhoud beoordelen”.
• Waar Vooruit federaal beleid wil behouden van de Vivaldi-regering, ligt dat Vlaams helemaal anders. Rousseau en ook voorzitter Melissa Depraetere (Vooruit) vragen om een breuk met de vorige regering. “Ik hoop dat ze de Vlaming hebben begrepen dat er een ander beleid nodig is. Al die N-VA- en cd&v-ministers die daar nu zitten, moeten beseffen dat ze ook afgestraft zijn”, stelde Rousseau in De Afspraak.
• En die breuk moet niet alleen inhoudelijk duidelijk worden. Rousseau wil “liever niet” dat Jan Jambon (N-VA) zichzelf opvolgt als Vlaams minister-president. “Jambon wou er de vorige keer absoluut geen socialisten bij en is zowat de meest rechtse N-VA’er die je kan vinden”.
• “Als wij in een project stappen en ons vertrouwen moeten geven in iemand, moeten we ook voelen dat die persoon een ander beleid wil voeren. Dat is de politieke realiteit. En dat kan zeker een andere N-VA’er zijn. Het zou er nog aan moeten mankeren als grootste partij”, zo stelt Rousseau.
• Ook bij cd&v is te horen dat men zich niet zomaar achter N-VA wil aansluiten. Open wonden uit de vorige Vlaamse regering zinderen nog na, zoals het stikstof- en landbouwbeleid. Ook de zorg blijft een aandachtspunt.

Om te volgen: Die ‘andere N-VA-er’, wie moet dat dan worden?

• Op dit moment leidt De Wever dus zowel op Vlaams als op federaal niveau de gesprekken. Maar de kans bestaat dat hij het stokje op Vlaams niveau doorgeeft aan een ander N-VA-kopstuk. Zoals bekend wil De Wever premier worden, hij zou van een informateursrol naar een formateur kunnen evolueren om uiteindelijk premier te worden.
• Dat zou betekenen dat als de vorming van een Vlaamse regering in een stroomversnelling komt, De Wever iemand anders van zijn partij het veld instuurt als formateur. Die persoon zou dan logischerwijs aan het hoofd komen van de regering die hij of zij heeft weten te vormen.
• Daarom houdt De Wever als informateur op dit moment de kaarten nog dicht bij de borst. Intern wordt er naar elkaar gekeken, en namen als Zuhal Demir (N-VA) of Sander Loones (N-VA) doen de ronde als mogelijke opvolger van Jambon. Demir is gematigder van koers en zou goed kunnen vallen bij Vooruit. Loones bewees dan weer op federaal niveau over een grondige dossierkennis te beschikken, met name op begroting.
• Ondertussen blijft De Wever nog even twee partijtjes schaak tegelijkertijd spelen. Dat kan, al zal het vooral van de N-VA-nota’s afhangen of Vooruit het spel op beide niveaus blijft meespelen. Als de socialisten op federaal niveau afhaken omdat De Wever én besparingen én confederalisme én het premierschap wil, dan moet de N-VA-voorzitter stevig aan de bak. De weg ligt dan open voor een andere N-VA’er om de klus te klaren op Vlaams niveau.