Dit weekend leek het wel een verkiezingsperiode. Vrijdag al kraaiden de groenen triomf, alsof ze eigenhandig de energiecrisis hadden opgelost. Want na een reeks stoere verklaringen op voorhand, tweette minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) vanuit de Europese Raad voor Energieministers dat “die raad een duidelijk signaal gaf aan Ursula von der Leyen: een prijsplafond voor al de import van gas naar de EU, niet alleen Russisch gas’.
De groene achterban, de ministers, de voorzitters, ze vierden alsof het een Vuelta-eindoverwinning betrof, op sociale media: het was volgens hun lezing Van der Straeten, die eigenhandig in de Europese Raad de zaak had geforceerd. De Belgische media ging grotendeels mee in het triomfantelijke verhaal.
“It’s a mess”
Europese bronnen, onder meer in de Financial Times, hadden een heel andere lezing van de feiten: “It’s a mess”, zo verklaarde vrijdag een Europese topdiplomaat al in de FT. Want hoewel er een meerderheid van de lidstaten zo’n prijzenplafond wel wil, was er geen duidelijkheid over of het nu over gas uit pijplijn, al het geïmporteerd gas, of over de prijs van lng (vloeibaar aardgas) ging.
Een concreet voorstel moet nu uitgewerkt worden, Denemarken en Nederland blijven uiterst sceptisch, terwijl de Europese Energiecommissaris Kadri Simson nog eens waarschuwde dat dit het aanbod kan bedreigen. Om maar te zeggen: dat plafond is er concreet nog niet, de groene ‘zege’ was wel al geclaimd.
Dat deksel op de neus kreeg Van der Straeten overigens nauwelijks een paar uur later, op zaterdagochtend. Cd&v-voorzitter Sammy Mahdi haalde op Radio 1 fel uit naar de groene energieminister, toch een coalitiepartner. “Het euforisch reageren is wel ongepast”, zo stelde die.” Zolang de beslissing nog niet genomen is, moet je voorzichtig zijn en mensen geen valse hoop geven. (…) Je kan populisten verwijten dat ze populisten zijn, maar je moet wel niet zorgen voor vruchtbare grond zodat populisten daar gebruik van maken.”
Net als MR-voorzitter Georges Louis Bouchez lijkt Mahdi nu telkens de groenen en Van der Straeten te viseren. Want eerder haalde hij, net als de MR en N-VA, scherp uit over de kerncentrales. Cd&v gaat nu vol voor de strategie waarbij er meer dan twee moeten openblijven: “‘Ik word schijtegek van het verzet van Groen tegen kerncentrales”, stelde hij afgelopen week in Knack.
Magnette: “Overwinsten teruggeven aan de mensen”
Evengoed was er wapengekletter bij de PS te horen: voorzitter Paul Magnette trok naar VTM en RTL en liet zich stevig horen. Daar legde hij nog eens het PS-voorstel op tafel om het sociaal tarief uit te breiden naar een ‘middentarief’, voor veel meer mensen. Maar hij wees het voorstel van premier Alexander De Croo (Open Vld) ook niet af: die stelt voor om een basispakket energie aan goedkope prijs te gaan aanbieden. “Of het nu gaat om een basispakket of een middentarief. We moeten de overwinsten terug aan de mensen geven en er moet nu iets gebeuren om de factuur te doen dalen”, zo stelde hij bij VTM.
Aan RTL verwoordde hij het scherper: van begrotingsdiscipline nu moet niet gesproken worden. “Wat hebben mensen aan zo’n begroting in evenwicht, als deze winter mensen sterven van de kou?”, zo sneerde hij.
Tegelijk was er uiteraard Georges-Louis Bouchez (MR), die zich manifesteerde op zijn Gezinsdag van de MR in Durbuy. Bouchez zelf gebruikte dat platform om nog eens fel op tafel te kloppen, en “meteen actie” te eisen van de federale regering, in vorm van een “basispakket voor iedereen”.
En ook Van der Straeten kreeg nog eens een veeg uit de pan: “Leuk dat 26 ministers samen in een vergadering zeggen dat ze het eens zijn “een idee te bekijken”, maar dat verandert niets aan de facturen van de mensen. We moeten concrete zaken communiceren, niet vage voornemens.”
