Volgens de beroemde statisticus Nassim Nicholas Taleb helpt het de zaken vooruit dat burgers wereldwijd overreageren uit angst voor een coronabesmetting. Want als de wereld in deze fase te slap reageert, dreigt de toestand straks uit de hand te lopen.

‘De zwarte zwaan’ is de bekende metafoor die bestseller-auteur Nassim Nicholas Taleb gebruikt voor hoogst zeldzame en onvoorspelbare gebeurtenissen die de wereld op haar kop zetten. Zoals de Amerikaanse vastgoedcrisis dat volgens sommigen was voor de bankencrash van 2008 – Taleb zelf vindt dat die vastgoedproblemen wél te voorspellen waren – is iedereen het nu wel eens dat het coronavirus de zwarte zwaan van 2020 is.

Kwaad op Musk

In een gesprek met de wetenschapper Yaneer Bar-Yam op YouTube haalt Taleb uit naar mensen als Elon Musk. De Tesla-baas noemde ‘de paniek rond het coronavirus dom’.

‘Daar word ik kwaad van’, zegt Taleb. Ook de minimaliserende reactie van Amerikaans president Donald Trump vindt hij maar niets. Volgens de statisticus onderschatten velen het exponentiële karakter van het virus. Dat vergt een specifieke aanpak.

Al in januari schreven Taleb en Bar-Yam daar een paper over. Toen waren er nog maar een duizendtal coronabesmettingen wereldwijd. Meer nog: de kwestie van een wereldwijde epidemie wordt al aangekaart in zijn bestseller uit 2007.

Volgens Taleb is het puur individueel bekeken wellicht niet rationeel om te panikeren over het coronavirus, omdat de kans op sterfte beperkter is dan bij andere ziekten. ‘Misschien is zelfs een verkeersongeluk waarschijnlijker’. Maar dat alles is naast de kwestie, vindt hij. Omdat iedereen het virus verder kan verspreiden en we nog geen duidelijk idee hebben van de besmettingsgraad, is het onze maatschappelijke plicht om uiterst voorzichtig te zijn. ‘We weten niet hoe besmettelijk het coronavirus is, omdat er veel besmette mensen zijn zonder symptomen.’

‘Als samenleving is het wél rationeel om te panikeren’, beklemtoont hij. ‘De paranoia van vandaag is nuttig om het probleem in te perken.’

Overbelasting verplegers

Door het niet-lineaire karakter van de coronaverspreiding dreigt een te slap ingrijpen in een vroege fase te leiden tot een groeiend probleem op het vlak van verzorging en behandeling, waarschuwt hij. Dokters en verpleegkundigen dreigen zelf besmet te raken, of gaan kampen met overbelasting. ‘De sterftegraad gaat dan omhoog, simpelweg omdat niet elke patiënt behandeld zal kunnen worden’, zegt Taleb. De overbelaste ziekenhuizen in Noord-Italië lijken de statisticus alvast gelijk te hebben.

‘Ik heb veel liever dat men later gaat zeggen dat we te heftig gereageerd hebben, in plaats van te zwak’, besluit Taleb.

Toiletpapier

Nog dit: volgens Taleb is het niet irrationeel om toiletpapier te hamsteren: het gaat om een niet-bederfbaar goed en je verliest bij de huidige nulrente geen rente-inkomsten.