Airconditioning houdt mensen koel en kan zelfs levensreddend zijn, maar vormt voor de toekomst van de aarde tegelijkertijd een belangrijke uitdaging. Dat zegt het magazine Time in een commentaar op twee studies over de impact van de wereldwijde investeringen in airconditioning. Er moet immers worden vastgesteld dat de technologie een belangrijke factor in het broeikaseffect kan zijn.
Een studie van de organisatie Sustainable Energy for All wijst erop dat 1,1 miljard mensen over de hele wereld op dit ogenblik geen toegang hebben tot voldoende koeling. Een rapport van het International Energy Agency (IEA) wijst erop dat de heetste regio’s van de planeet 2,8 miljard inwoners herbergen, maar slechts 8 procent van die populatie zou over airconditioning beschikken. In ontwikkelde economieën zoals de Verenigde Staten of Japan loopt dat op tot meer dan 90 procent.
Orgaanfalen
“In warme regio’s is de toegang tot airconditioning geen luxe,” aldus Time. “Zonder de nodige afkoeling kunnen hoge temperaturen het functioneren van het lichaam verstoren, wat uiteindelijk tot orgaanfalen en zelfs de dood kan leiden.”
Volgens de World Health Organization zouden tegen het midden van de eeuw jaarlijks meer dan 250.000 mensen aan de gevolgen van hitte kunnen overlijden. Bovendien zou ook bij de rest van de bevolking onder invloed van de hogere temperaturen een belangrijk verlies aan productiviteit worden gemeld. In sommige regio’s van Azië en Afrika zou een productiviteitsverlies van 12 procent kunnen worden geleden. Ook het bewaren van voedsel en geneesmiddelen zou problematisch worden.
2,3 miljard mensen op het punt airco te kopen
“Aan de oppervlakte lijkt het probleem eenvoudig aan te pakken,” aldus Time. “De overheden zouden immers de toegang tot airconditioning kunnen uitbreiden en openbare koelinstallaties kunnen aanbieden aan onderdanen die zichzelf geen eigen apparatuur kunnen veroorloven. In een aantal landen worden al maatregelen in die richting genomen.”
“Sustainable Energy for All raamt dat in ontwikkelingslanden ongeveer 2,3 miljard mensen op het punt staan airconditioning te kopen. Dat is vooral te danken aan de stijgende inkomens en de groeiende middenklasse. In sommige landen hebben de autoriteiten ook al initiatieven genomen om openbare koelcentra te bouwen.”
Complex probleem
“De inzet van airconditioning vormt echter een complex probleem,” betoogt Time. “Het International Energy Agency schat dat airconditioning, zonder actie van de overheid, tegen het midden van de eeuw evenveel energie zal gebruiken als China vandaag nodig heeft voor de opwekking van elektriciteit.”
“Daarmee zou het verbruik van airconditioning tegenover het huidige niveau een verdrievoudiging kennen. Die toename zou bovendien vooral geconcentreerd zijn in de ontwikkelingslanden, die nog steeds in sterke mate afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. Er zullen massaal nieuwe energiecentrales moeten worden bijgebouwd om het extra verbruik van de airconditioning op te vangen.”
Grootste energieverbruiker van de wereld
“Afkoeling wordt wellicht de grootste energieverbruiker van de wereld,” zegt Erik Solheim, hoofd van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties. “De meeste mensen hebben echter de neiging om daarmee geen rekening te houden.”
Tevens wordt gewezen op de uitstoot van fluorkoolwaterstoffen (HFK) door de airconditioning-installaties, die eveneens een belangrijke bijdrage tot de klimaatverandering kunnen vormen.
Grotere efficiëntie
Producenten van airconditioning werken volgens Time echter aan technologieën die een grotere efficiëntie kunnen garanderen en bovendien geen fluorkoolwaterstoffen genereren. Inmiddels hebben ook meer dan honderdzeventig landen het Kigali Amendement, aan akkoord dat het gebruik van fluorkoolwaterstoffen wil afbouwen en uiteindelijk stopzetten, ondertekend.
Daarbij worden ook nieuw internationale normen ontwikkeld voor de fabricage van airconditioning.