Het is lang geen uitzonderlijk gezicht meer om een beer door een Japans dorp te zien flaneren. De dieren blijken immers steeds stoutmoediger te worden. Dat zegt het magazine The Economist, dat achter het fenomeen verschillende redenen ziet. Enerzijds wijst het tijdschrift naar de ontvolking van de Japanse landelijke regio’s. Daarbij verliest ook de jacht aan populariteit.

“Al langere tijd weten wandelaars dat ze de nodige voorzorgsmaatregelen moeten nemen wanneer ze zich in de wilde natuur wagen,” aldus The Economist. “Een gordel met bellen om wilde dieren, vooral beren, af te schrikken, behoort tot de normale wandeluitrusting. Inmiddels zijn die gadgets echter ook aangewezen voor inwoners van de Japanse landelijke regio’s die zich op straat willen begeven. Men ziet immers steeds meer wilde dieren – zoals beren, everzwijnen en apen – in de dorpstraten opduiken.”

Ontvolking

“Japan is een biotoop van vele soorten wilde dieren,” benadrukt het magazine. “Onder meer heeft het land een aanzienlijke populatie zwarte en bruine beren. Concrete schattingen zijn moeilijk, maar sinds het begin van deze eeuw is het aantal meldingen van ontmoetingen met beren sterk gestegen.”

“Vorig jaar waren er bijna dertienduizend waarnemingen. De heropleving van het berenbestand vindt ongetwijfeld zijn wortels in de veranderingen in de Japanse bevolking. Het fenomeen hangt ongetwijfeld samen met de inkrimping van de Japanse populatie. De situatie is vooral acuut in landelijke gebieden.”

“De afnemende menselijke populatie heeft het dierenbestand versterkt,” betoogt Hiroto Enari, professor ecologie aan de Yamagata University. “Wanneer er slechts weinig mensen in de buurt zijn, zullen beren het gemakkelijker aandurven om op klaarlichte dag de dorpen binnen te trekken. De grootste toenames in waarnemingen kunnen dan ook worden vastgesteld in regio’s waar de bevolking de snelste inkrimping toont.”

Jacht

“Bovendien blijkt dat in Japan ook de jacht afneemt,” zegt The Economist nog. “Uit gegevens van de overheid blijkt dat de Japanse jager inmiddels een gemiddelde leeftijd van achtenzestig jaar heeft. De vele bossen en bergen van het land bieden aan de wilde dieren een uitgestrekt leefgebied.”

“Dat territorium groeit ook nog steeds meer verder uit. Er zijn immers minder boswachters en boeren om het bestand onder controle te houden. Wanneer dan ook nog hun normale voeding schaars blijkt, tonen beren zich steeds stoutmoediger om in de buurt van menselijke vestigingen op zoek naar voedsel te gaan.”

“Sommigen verwelkomen het herstel van het Japanse wildbestand,” werpt The Economist op. “Anderen wijzen echter vooral op de overlast. Elk jaar raken mensen bij confrontaties met wilde dieren gewond. Enkele van die ontmoetingen hebben zelfs een dodelijke afloop. Verder blijken grazende herten zware schade toe te brengen aan de landbouw. Daarbij dreigt ook erosie van de landbouwgrond.”

“Eenvoudige oplossingen, zoals het plaatsen van hekken rond velden en woningen, worden zelden gebruikt. In plaats daarvan worden veel beren gevangen of gedood. Zes jaar geleden besloot de Japanse regering om het bestand herten, everzwijnen en apen te halveren. Die doelstelling moet over vier jaar zijn gehaald.”

“Japan worstelt om zich aan te passen aan de veranderende verhoudingen tussen mens en dier,” zegt professor Enari.