De Chinese overheid wil dat bewoners op het vasteland ook een stem kunnen uitbrengen in de verkiezingen van Hongkong. Ongeveer de helft van de Hongkongers ziet dat echter niet zitten.

Dat de Chinese overheid toegewijd is aan de volledige uitholling van de weinig resterende vrijheden van de (normaal tot 2047) semionafhankelijke “speciale administratieve” regio Hongkong, is al langer geweten. Maar Peking slaagt er telkens opnieuw in om de Hongkongers en internationale toeschouwers te verbijsteren met de hardhandige manier waarop ze hun agenda bevorderen.

Ditmaal zijn de verkiezingen in de metropool het doelwit van de Chinese overheid. Peking wil drie stembureaus opzetten aan verschillende grensposten tussen Hongkong en het vasteland. Op verkiezingsdagen zullen Hongkongers die op het vasteland wonen een stem kunnen uitbrengen in die bureaus zonder de grens over te steken. Maar uiteraard mogen bewoners en de media die stembureaus niet observeren. Knoeien met de stemmen die hier zullen worden uitgebracht, is dus niet geheel ondenkbaar.

Volgens Erick Tsang, Hongkongse secretaris voor Constitutionele en Vastelandzaken, zullen Hongkongers die woonachtig zijn op het vasteland de juiste documenten en een negatieve Covid-test moeten voorleggen voor ze kunnen stemmen aan de grens. Er zou een maximum aantal van 111.000 Hongkongers op het Chinese vasteland een stem mogen uitbrengen.

“Enkel voor patriotten”

Volgens een enquête van PORI (het Hongkongse onderzoeksinstituut voor publieke opinies) zou bijna 50 procent van de Hongkongers echter volledig gekant zijn tegen deze plannen van Peking. Zo’n 5.888 Hongkongers werden hierover bevraagd.

De volgende verkiezingen voor de bestuursraad van Hongkong zullen gehouden worden op 19 december. Dat zullen ook meteen de eerste verkiezingen zijn in de metropool sinds Peking het verzekeringssysteem volledig hervormde in de zomer van 2020. Daardoor konden kandidaten van democratische partijen zich niet meer kandidaat stellen.

Iedereen die zich kandidaat wil stellen zal bovendien een vergaand screeningsproces moeten doorlopen waarmee de Chinese overheid wil veiligstellen dat de persoon in kwestie “een patriot” is. Wat dat precies inhoudt is niet geheel duidelijk.

Wet die voor iedereen op de planeet van toepassing is

Democratische politici en verschillende politieke experten in Hongkong hebben de hervormingen van het verkiezingssysteem een “enorme achteruitgang” van de democratie genoemd.

Ondertussen vertoeven de meeste democratische activisten in een Chinese cel of zijn ze de metropool ontvlucht. Het is sinds de implementatie van een nationale veiligheidswet in Hongkong namelijk mogelijk om democratische actoren op te pakken voor allerlei arbitraire redenen zoals “politieke misdaden”, waaronder separatisme en collusie met buitenlandse overheden.

Volgens mensenrechtenorganisatie Amnesty is die wet trouwen van toepassing op iedereen op de planeet. “De formulering van de nationale veiligheidswet van Hongkong stelt rechtsmacht vast over mensen die geen inwoners van Hongkong zijn en daar zelfs nog nooit een voet hebben gezet. Dit betekent dat iedereen op aarde, ongeacht nationaliteit of locatie, technisch gezien kan worden geacht deze wet te hebben overtreden en kan worden gearresteerd en vervolgd als ze zich binnen een Chinees rechtsgebied bevinden”, schrijft Amnesty.