De leden van de Organisation of Oil Exporting Countries (Opec) moeten een einde maken aan hun afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en overstappen op hernieuwbare energie. Dat heeft Ali Allawi, minister van Financiën van Irak, in een brief in de Britse krant The Guardian gesuggereerd, samen met Fatih Birol, de uitvoerend directeur van het International Energy Agency (IEA).

In het schrijven drongen Allawi en Birol er bij olieproducenten op aan om een ​​economische vernieuwing na te streven, gericht op milieuvriendelijke maatregelen en technologieën, waaronder zonnekracht en mogelijk kernreactoren. Tegelijkertijd werd gevraagd de afhankelijkheid van de export van fossiele brandstoffen te verminderen.

Armoede

“Om een ​​kans te maken om de ergste effecten van klimaatverandering te beperken, moet de wereld zijn productie en consumptie van energie fundamenteel veranderen”, betoogde Allawi. “Er moet minder steenkool, olie en aardgas worden verbrand.”

“Indien de inkomsten uit de olie beginnen te dalen vooraleer de producerende landen hun economieën met succes hebben gediversifieerd, zullen bij hun bevolking ook de middelen voor het levensonderhoud worden ondermijnd en zullen de armoedecijfers toenemen.”

Allawi en Birol suggereerden dat de huidige volatiliteit van de olieprijs, gedreven door de pandemie, slechts het begin was van de mogelijke problemen voor producenten. “De klimaatcrisis vereist niet alleen een verschuiving van olie naar andere bronnen, maar zal bovendien vooral het Midden-Oosten en Noord-Afrika treffen, waar de stijgende temperaturen momenteel al voor ernstige problemen zorgen.”

Uit voorspellingen van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) blijkt dat door de overstap naar duurzame bronnen, over dertig jaar er wereldwijd nog minder dan 25 miljoen vaten olie per dag zullen worden verbruikt. Momenteel is er nog sprake van een consumptie van meer dan 90 miljoen vaten per dag.

“Dat betekent voor de olieproducerende economieën een potentiële omzetdaling van 85 procent”, luidt het. “Voor het Midden-Oosten, een regio die gekenmerkt wordt door een van de jongste en snelst groeiende bevolkingsgroepen ter wereld, dreigen daardoor economische tegenspoed en toenemende werkloosheid, die tot een grotere onrust en instabiliteit zouden kunnen leiden.”

Vijandig

“Er zou echter aan een alternatief voor hun afhankelijkheid van de steeds meer volatiele olieprijzen kunnen worden gewerkt”, zeggen Allawi en Birol. “Dat zou kunnen gebeuren door investeringen in hernieuwbare energiebronnen, waaronder zonnekracht”, zeggen Allawi en Birol. “De sector zou hier een rol kunnen spelen door het enorme potentieel van de regio in te zetten voor de productie van duurzame energie.”

The Guardian benadrukt dat de meeste leden van de Opec zich vijandig opstellen tegenover maatregelen om de klimaatverandering te bestrijden. “Sommige wijzen de klimaatwetenschap af en vooral Saoedi-Arabië heeft de onderhandelingen van de Verenigde Naties over een wereldwijde klimaatactie vaak gehinderd,” meldt de krant.

Het International Energy Agency waarschuwde in mei al dat vanaf dit jaar alle nieuwe olieprojecten dienden te worden geschrapt indien men de strengste aanbevelingen van het Klimaatakkoord van Parijs, dat door alle leden van de Opec is ondertekend, wil naleven. Abdulaziz bin Salman, de minister van Energie van Saoedi-Arabië, maakte echter al snel duidelijk zich over die oproep niet druk te maken.

“In het verleden hebben Saoedische ministers wel eens geflirt met klimaatactie, bijvoorbeeld door te suggereren dat het land zich in de toekomst met zonnekracht zou kunnen bevoorraden”, benadrukt de Britse krant. “Maar niemand heeft al een ernstig plan uitgewerkt om de petroleumexport te stoppen.”

Gematigd

“Een aantal andere producenten hebben echter een meer gematigde houding aangenomen”, stipt The Guardian nog aan. “Oman, dat niet langer lid is van de Opec, richt zich onder meer op waterstof als een potentiële uitstootvrije brandstof voor de toekomst.”

“De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) denken eveneens aan waterstof en stimuleren hernieuwbare energiebronnen. Recent nog werd er ook een nieuwe kerncentrale in gebruik genomen. Egypte, Marokko en Jordanië zijn in de regio andere landen met omvangrijke programma’s voor hernieuwbare energie.”

“Landen die sterk afhankelijk zijn van de inkomsten uit olie en gas zullen snel moeten schakelen om hun economieën te diversifiëren, weg van fossiele brandstoffen om gelijke tred te kunnen houden met de overgang naar duurzame energie”, benadrukte Birol.

“De impact van het virus Covid-19 op de oliemarkt vorig jaar bood al een vluchtig beeld over de toekomstige economische situatie van de regio in een wereld met een structureel lagere vraag naar olie en gas, indien er geen ernstige maatregelen worden genomen om de economieën te diversifiëren en de economische veerkracht te versterken.”

(lb)