Zelfrijdende auto’s worden naar voor geschoven als een cruciale technologie om verkeersdoden te elimineren, maar in werkelijkheid is hun impact veel beperkter dan algemeen verwacht zou mogen worden. Dat zegt een studie van Insurance Institute for Highway Safety (IIHS), gebaseerd op een analyse van meer dan vijfduizend verkeersongevallen die door politiediensten in de Verenigde Staten werden geregistreerd.

In de Verenigde Staten zijn vorig jaar bij verkeersongevallen naar schatting meer dan 36.000 mensen om het leven gekomen. De autoriteiten hopen dat de inzet van zelfrijdende wagens dat aantal gevoelig zou verminderen. Een aantal menselijke onvolkomenheden zijn zelfrijdende auto’s immers vreemd.

Menselijk gedrag

Er is geen gevaar op vermoeidheid of dronkenschap die achter het stuur van de auto tragische gevolgen kunnen hebben. ‘Volgens veiligheidsexperts zijn ongeveer 94 procent van de verkeersongevallen aan het menselijk gedrag te wijten,’ zeggen de onderzoekers. ‘Onze studie toont echter dan dat zelfrijdende auto’s slechts ongeveer een derde van die crashes zou kunnen vermijden.’

‘Dat is uiteraard nog altijd een welgekomen verbetering,’ zegt onderzoeker Alexandra Mueller. ‘Er is echter lang geen sprake van de grote sprong voorwaarts in veiligheid. Het is al bijzonder moeilijk om auto’s te bouwen die op het gebied van veiligheid even goed presteren als menselijke chauffeurs. Maar de technologie moet veel betere prestaties leveren om aan de verwachtingen te beantwoorden.’

De onderzoekers stelden vast dat perceptiefouten van de autobestuurder verantwoordelijk waren voor 24 procent van de ongevallen. Lichamelijke problemen, zoals vermoeidheid of dronkenschap, zouden nog eens 10 procent van de crashes hebben veroorzaakt.

‘Dit pakket zou met zelfrijdende wagens kunnen worden vermeden,’ zegt Mueller. ‘Zij hebben een beter zicht op de omgeving en zullen nooit dronken zijn. De rest van de ongevallen is echter gelinkt aan fouten in beslissingen, planning en prestaties. Zelfrijdende systemen bieden daartegen momenteel geen bescherming.’

Voetgangers

‘Een voorbeeld daarvan is het dodelijk ongeval met een zelfrijdende wagen van Uber twee jaar geleden in Tempe in de Amerikaanse staat Arizona’ zeggen de onderzoekers. ‘De autonome systemen van de wagen slaagden er niet in om voetgangster Elaine Herzberg, die onverwacht de straat overstak, tijdig te detecteren.’

‘Het voertuig bleek evenmin in staat om te voorspellen welke route Herzberg zou volgen. Daardoor kon de auto onmogelijk het gepaste manoeuvre uitvoeren om de voetgangster te vermijden en haar leven te redden.’

De veiligheid van de zelfrijdende auto’s zal volgens de onderzoekers alleen verbeteren indien de technologie aan veiligheid een groter belang zou hechten dan aan prestaties en comfort.

‘Dat kan echter tot heel wat frustraties leiden,’ zeggen de onderzoekers. ‘De auto’s zouden bij een beperkte zichtbaarheid of de aanwezigheid van grote groepen voetgangers gaan vertragen. Zelfs wanneer alle wagens in het verkeer autonoom functioneren, kunnen crashes niet worden uitgesloten.’