De vismarkt Rialto aan de oevers van het Canal Grande in Venetië is al duizend jaar operationeel, maar ter plekke kunnen steeds minder lokale klanten worden geteld. De markt is nagenoeg louter een museum geworden. Dat zegt Giovanni Legorano, Italiaans correspondent van de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal. De overlevingsstrijd van de markt is volgens hem tekenend voor het gevecht dat Venetië levert om als een normale stad te kunnen verder blijven bestaan. De hoge huisvestingskosten en het tekort aan banen buiten de toeristische sector jagen steeds grotere delen van de lokale populatie weg uit de stad. Venetië telt momenteel nog amper 53.000 inwoners. In de jaren vijftig van de vorige eeuw werd nog een populatie van 175.000 vaste residenten geteld. De stad ontvangt daarentegen momenteel gemiddeld 82.000 toeristen per dag.

Laatste generatie?

“Een aantal lokale bronnen voorspelt dat er na deze generatie in Venetië geen kinderen meer zullen worden geboren,” betoogt Legorano. “De stad is inmiddels vooral als toeristische bestemming bekend. Ooit was Venetië echter een maritieme republiek met een rijk dat zich uitstrekte van de Alpen tot Cyprus. De stad was tot ver in de twintigste eeuw een belangrijke commerciële haven en kende een rijk civiel en cultureel leven. De voorbije decennia is echter het beeld van de stad helemaal veranderd.”

“De explosie van het massatoerisme en de groeiende kosten voor het levensonderhoud hebben de druk op de lokale bevolking steeds verder opgevoerd. Het bezit van een huis in Venetië gaat vaak gepaard met een dure verplichting voor monumentenzorg.”

“De vraag naar toeristische accommodatie heeft bovendien de prijzen van het lokale vastgoed – voor verkoop of verhuur – drastisch opgedreven. Economische sectoren buiten het toerisme zijn grotendeels naar het vasteland verhuisd. Nabijgelegen steden zoals Mestre of Treviso bieden meer woningen met moderne gemakken.”

Pizza

“De markt kende toen echter een veel grotere drukte,” beweren lokale vissers. “Het verkoopvolume lag destijds acht keer hoger dan vandaag. Nu bestaat 80 procent van de bezoekers uit toeristen. Zij komen vooral om een foto te nemen en vertrekken daarna vaak zonder iets te hebben gekocht.”

Een groep lokale bewoners heeft inmiddels een aantal activiteiten opgezet om de aandacht op de problematiek van Rialto te vestigen. Er worden ook handtekeningen verzameld om bij de lokale autoriteiten aan te dringen op de creatie van een museum over de vismarkt, dat de nodige bezoekers zou moeten kunnen aantrekken om bijkomende inkomsten te garanderen.

“Sommigen beweren echter dat de problemen gedeeltelijk door de Venetianen zelf zijn gecreëerd,” zegt Legorano. “Huiseigenaars zouden hun eigendommen immers liever aan toeristen verhuren, want daarbij zouden hogere tarieven kunnen worden gehanteerd dan bij lokale residenten.”

“Een toeristengezin gaat volgens de critici immers nog wel naar een pizzeria, maar zal zeker geen inkopen gaan doen op de vismarkt. Geklaagd wordt dat Venetië in alle opzichten wordt uitverkocht.”