De volgende twintig jaar zal de levensverwachting in alle landen van de wereld minstens een kleine stijging laten optekenen, maar wel zal het uitzicht de ranglijst drastisch veranderen. Spanje zal immers de bovenste plek van Japan inpikken, terwijl China en de Verenigde Staten nagenoeg van positie zullen ruilen. Dat zegt een onderzoek door wetenschappers aan de University of Washington.
Bij de jongste editie van de studie twee jaar geleden werd een wereldwijde levensverwachting van 73,8 jaar opgetekend. Tegen 2040 zal dit cijfer volgens de onderzoekers verder tot 77,7 jaar oplopen.
Stijgers en dalers
Met een verwachte gemiddelde levensduur van bijna 85,8 jaar zal Spanje – dat voordien op een vierde plaats stond – Japan van de top van de rangschikking verdrijven en naar een tweede plaats verwijzen. Japan liet twee jaar geleden een levensverwachting van 83,7 jaar optekenen.
Opmerkelijk is echter ook de omgekeerde beweging die de Verenigde Staten en China maken. De Verenigde Staten zullen met een levensverwachting van 79,8 jaar van een 43ste naar een 64ste plaats zakken, terwijl China met 81,9 jaar van een 68ste naar een 39ste plaats zal stijgen.
Andere landen die terrein willen verliezen, zijn onder meer Canada (van een 17ste tot een 27ste plaats), Noorwegen (van een twaalfde tot een twintigste plaats), Australië (van een vijfde naar een tiende plaats), Mexico (van een 69ste tot een 87ste plaats), Taiwan (van een 35ste tot een 42ste plaats) en Noord-Korea (van een 125ste naar een 153ste plaats).
Opmerkelijke stijgers zijn daarentegen Indonesië (van een 117de tot 100ste plaats), Nigeria (van een 157ste tot een 123ste positie), Portugal (van een 23ste tot 5de plek), Polen (van een 48ste tot een 34ste positie), Turkije (van een 40ste tot een 26ste plaats) en Saoedi-Arabië (van een 61ste tot een 43ste plaats).
“Afhankelijk van diverse omstandigheden moeten voor de wereldwijde levensverwachting optimistische en pessimistische scenario’s worden voorzien,” zegt hoofdonderzoeker Kyle Foreman, hoofd datawetenschappen aan het Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) van de University of Washington.
“In het meest gunstige geval kan de levensverwachting oplopen tot 81 jaar, maar in de negatiefste variant zou er voor een stagnatie moeten worden gevreesd. Het uiteindelijke scenario zal worden uitgetekend door de reactie van de gezondheidsstelsels op de belangrijkste uitdagingen.”
Leefstijlziektes
Daarbij wordt gewag gemaakt van zogenaamde leefstijlziektes, zoals hoge bloeddruk, overgewicht, diabetes, alcohol en tabak. “Verder moet in het algemeen rekening worden gehouden met een verdere verschuiving van overdraagbare naar niet-overdraagbare aandoeningen als de belangrijkste oorzaak, samen met verwondingen, van vroegtijdige overlijdens,” zegt Kyle Foreman.
Tevens wordt gewezen naar de luchtvervuiling, die volgens wetenschappers alleen al in China jaarlijks één miljoen levens kost. Verder wordt opgemerkt dat vooral de armste landen met een lage levensverwachting blijven worstelen.
“Met uitzondering van Afghanistan, zijn de onderste dertig landen – met een geschatte levensduur tussen 57 jaar en 69 jaar – ofwel in Afrikaanse Sub-Sahara of op kleine eilandengroepen in de Stille Oceaan terug te vinden,” aldus het rapport. Lesotho, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Zimbabwe, Somalië en Swaziland bevinden zich helemaal onderaan in het klassement.
“De ongelijkheden blijven groot,” zeggen de onderzoekers. “In een aanzienlijk aantal naties zullen te veel mensen relatief lage inkomens blijven verdienen, laaggeschoold blijven en vroegtijdig sterven, maar toch kunnen landen sneller vooruitgang boeken door mensen te helpen de grootste risico’s – roken en slechte voeding – aan te pakken.”