Veel is geschreven over de Franse ‘gilets jaunes’ of gele hesjes. Maar achter het protest zit vooral de wanhoop van de ‘kleine blanke man en vrouw’.

In Frankrijk start premier Edouard Philippe gesprekken op om antwoorden te bieden aan de beweging van de ‘gele hesjes’, die nu al 2 weken lang met protestacties het land paralyseert. De ‘gilets jaunes’, die door 84% van de Fransen worden gesteund, protesteren tegen de verhoging van de belasting op brandstof en de inkrimping van de koopkracht. De krant Le Monde publiceert donderdag in dat verband een opiniestuk van de econoom Jean Pisani-Ferry. Deze laatste maakte deel uit van het team dat het economisch programma van Emmanuel Macron had uitgestippeld. Maar begin september al riep hij de president op om ‘zijn methode aan te passen’. Volgens hem vallen er voor de Fransen niet langer vruchten te plukken van de globalisering:

Globalisering doet niets meer voor onze koopkracht

« In de jaren 1990-2000, hebben de Fransen grote vorderingen gemaakt op het vlak van de koopkracht, dankzij de invoer van producten uit de lagelonenlanden. […] Uiteraard heeft de globalisering jobs vernietigd, maar ze is eveneens de bron geweest van een aanzienlijke verhoging van de koopkracht. De prijzen van de producten zijn ingestort en we hebben daar allen van geprofiteerd. Maar dat voordeel behoort nu tot het verleden: de opkomst van China en de politiek van het protectionisme maken dat die voordelen in het beste geval zullen stagneren, maar wellicht zullen verminderen. Tot spijt van wie het benijdt, het grote feest van de consumptie loopt op haar einde.”

De ‘gilets jaunes’ krijgen inzake de vermindering van de koopkracht ook indirecte steun van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), een onderdeel van de Verenigde Naties. Die publiceerde eerder deze week een rapport waarin staat te lezen dat de lonen het voorbije jaar wereldwijd met gemiddeld  1,8% zijn gestegen, de kleinste stijging in 10 jaar en ‘wel onder het niveau van voor de financiële crisis’. Volgens het ILO is de vertraging te wijten aan de verzwakte onderhandelingspositie van de arbeiders, de toename van de globale concurrentie en de kleinere productiviteitswinsten.

© EPA

82% van alle Franse jobs worden in de 13 grootste steden gecreëerd

Voor Frankrijk zijn de cijfers nog dramatischer met een loonsverhoging in 2017 van 0,1% en een loonsvermindering van -0,4% in het verschiet voor 2018. Vooral de 2 miljoen Fransen die het met het minimumloon (1.498 euro bruto) moeten stellen en de ambtenaren worden getroffen. Wie daar geen last van ondervindt zijn de mensen die meer dan 8.300 euro per maand verdienen. Zij zagen hun loonzakje de voorbije jaren telkens met 5 à 6% toenemen.

De ongestructureerde en weinig georganiseerde ‘gele hesjes’ zijn voornamelijk mensen die op het Franse platteland leven en werken en niet zozeer in de Franse metropolen. Ook daar blijkt zich een enorm onevenwicht te vormen vermits 82% van alle jobs in Frankrijk worden gecreëerd in de 13 grootste steden (> 500.000 inwoners).

Verraden door de elites

Maar de colère van de ‘gele hesjes’ heeft nog een ander fundament: ze voelen zich verraden door de elites, die profiteren van de derde technologische revolutie (artificiële intelligentie, big data,…) en zich enkel nog bekommeren om minderheden. 

In 2012 had de denktank Terra Nova de Franse socialisten er zelfs van overtuigd om ‘de kleine blanke (‘le petit blanc’) electoraal op te geven om zich te richten op het nieuwe cliënteel van jongeren, vrouwen en recent geïmmigreerden, de zogenaamde ‘nieuwe Fransen’.

Volgens de Franse chirurg en business-angel Laurent Alexandre bekommert de staat zich steeds meer om de toekomst van de ‘veganistische transgender’, eerder dan om de koopkracht van ‘de kleine blanke plattelandsbewoner’. Deze laatste heeft zich slecht voorbereid op de deze technologische revolutie en leunt op maatschappelijk vlak aan bij de populistische Trump-kiezer, geschokt als hij is door zijn steeds inkrimpende waarde voor de maatschappij in het algemeen en de arbeidsmarkt in het bijzonder.

De wanhoop van de ‘de kleine blanke plattelandsbewoner’ zit diep. De ‘gilets jaunes’ bewijzen dat de democratie een crisis van vertegenwoordiging kent. 41% van de Fransen wenst nu ‘een autoritair leiderschap’. De ‘gilets jaunes’ hebben geen enkele structuur (ze weigeren ook elk contact met de premier) en de beweging zal volgens Alexandre dan ook stilletjes uitdoven. Maar de wanhoop van de ‘kleine blanke’ zal blijven en dat in alle westerse landen.

Alexandre’s conclusie is vernietigend voor Frankrijk en zijn politieke klasse 

Het einde van het kapitalisme breekt aan wanneer armoede het eindproduct wordt van een wereld vol overvloed, zei Karl Marx. De winnaars van de nieuwe A.I.-economie (waartoe Macron en zijn entourage door Alexandre worden gerekend) zijn de oorzaak van de ‘gilets jaunes’-beweging en indien de democratie niet bestond, zouden ze bereid zijn die mensen op te geven.

 “We bereiken stilaan de ultieme fase van de democratie: de fysieke scheiding van de Goden en de overbodigen, zoals door de Israëlische filosoof Yuval Harari beschreven in zijn boek Homo Deus.”