Het Overlegcomité, tussen de federale regering en deelstaten, stemde woensdagmorgen in met de Belgische klimaatstrategie voor 2050. Die zal ‘regelmatig geüpdatet worden’, maar het lijkt erop dat Vlaanderen niet naar volledige klimaatneutraliteit zal (kunnen) toewerken. Komt Wallonië er dan financieel bekaaid vanaf?

Een tijd geleden besliste de Europese Unie dat elke lidstaat tegen 1 januari 2020 een langetermijnstrategie richting klimaatneutraliteit in 2015 moest indienen. In tegenstelling tot landen als Nederland en Duitsland slaagde België daar niet in, maar nu komt het er alsnog van. Vorige week bleek echter dat de ‘Belgische klimaatstrategie’ neerkomt op een samenraapsel van klimaatplannen van de Vlaamse, Waalse en Brusselse regeringen.

Die plannen, die aangeven hoe ons land richting koolstofneutraliteit in 2050 moet bewegen, verschillen sterk naargelang de regering die ze opstelt:

• De Waalse regering wil de hoeveelheid broeikasgassen met 95 procent zien dalen tegen 2050.
• De Brusselse regering streeft naar ‘een benadering van de Europese doelstelling van koolstofneutraliteit in 2050’, wat eveneens een reductie van 95 procent betekent.
• De Vlaamse regering valt enigszins uit de boot, met een doelstelling van 85 procent, wat al 5 procentpunten meer is dan het regeerakkoord voorzag.

Samengeteld zal de Belgische uitstoot van broeikasgassen met 85 tot 87 procent dalen tegen 2050, schrijft de krant De Standaard. Dit ‘illustratief’ – pin er de regering niet op vast – getal geldt wel enkel voor sectoren als gebouwen, verkeer en kleine industrie. Andere sectoren, zoals energie-intensieve industrie en luchtvaart, vallen namelijk onder het Europese emissiehandelssysteem ETS.

Wallonië minder middelen

Nu blijkt dat lidstaten die er niet in slagen om klimaatneutraliteit tegen 2050 te bereiken, minder Europese middelen krijgen. In het voorstel voor de Europese meerjarenbegroting van president Charles Michel staat dat te weinig ambitieuze landen slechts de helft van het voorziene budget uit het Fonds voor een Rechtvaardige Transitie krijgen.

België zou in dat geval 34 miljoen euro in plaats van de voorziene 68 miljoen euro krijgen. Die budgetvermindering zal vooral Wallonië pijn doen, want de Europese Unie ziet de provincie Henegouwen naar verluidt als ‘prioritaire regio’. Kamerlid voor Groen Tinne Van der Straeten heeft het intussen over een ‘Vlaamse boycot’ door minister van Omgeving en Energie Zuhal Demir (N-VA). ‘Ze zit meer in met haar eigen toekomst, dan met die van het land’, sneerde ze op Twitter.

‘Factuur niet doen ontsporen’

Zuhal Demir toonde zich in ‘De Ochtend’ op Radio 1 niet onder de indruk van dat verwijt. ‘Ik zou perfect kunnen inschrijven dat ik voor 100 procent reductie ga. Tegen dan zit ik hier toch niet meer. Maar je moet je verantwoordelijkheid nemen en doelstellingen kiezen die realistisch zijn’, zei de minister, die beklemtoonde dat de Vlaamse ambitie ‘haalbaar’ en ‘betaalbaar’ is.

Het risico dat België – en dan vooral Wallonië – geld kan mislopen, nuanceerde de minister. ‘We moeten niet overdrijven’, zei Demir nog in het interview. ‘Wallonië kan 95 procent vooropstellen omdat het niet zo dichtbevolkt is en minder industrie telt.’ Ze gaf te kennen dat het allemaal niet zo’n vaart zal lopen en dat Europa nog kan instaan voor een oplossing.