Gisteren ging het kernkabinet uiteen met een beslissing die er eigenlijk geen was: Palestina wordt door België voorlopig niet als een staat erkend. Terwijl groenen, socialisten en christendemocraten het met elkaar eens waren, hielden de liberalen van Open Vld en MR het been stijf. De verkiezingen zitten daar voor iets tussen.

Genoteerd: Terwijl links duidelijk de kant van Palestina kiest, weten de liberalen niet aan wie ze hun electoraal wagonnetje moeten vastklikken.

• “Als je nu Palestina erkent met een kleine groep landen. is dat puur symbolisch. Dan ga je geen enkel effect op het terrein hebben”, klonk de reactie van premier Alexander De Croo (Open Vld) na afloop. En ook minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib vond dit niet het geschikte moment.
• Dat de Kern uit elkaar ging zonder akkoord, lokte verontwaardigde reacties uit bij de linkse partijen.
  • “Ik vind het jammer dat sommigen niet het lef hebben om te doen wat moet gebeuren”, stelt minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez.
  • Petra De Sutter (Groen) en de PS-ministers Pierre-Yves Dermagne en Karine Lalieux noemden expliciet de liberalen als terughoudende factor.
  • Zelfs vicepremier Vincent Van Peteghem (cd&v) postte achteraf dat “ook België de staat Palestina moet erkennen. Een duurzame vredesoplossing maakt enkel kans wanneer beide partijen aan de onderhandelingstafel dezelfde status hebben.”
• Langs links is al weken duidelijk dat de partijen electoraal willen aansluiten bij de pro-Palestina-beweging, die ook veel jongeren telt. Vooral PVDA speelt er handig op in. Maar ook tactiek van de PS is zichtbaar. Lalieux trok voor de partij naar de Kern, en dat lijkt misschien vreemd, als minister van Pensioenen. Maar dat is het niet: ze is een Brusselse, en in de grote steden leeft het debat nog sterker.
  • “De PS in Brussel heeft lang geaarzeld om een standpunt in te nemen”, merkt ook politicoloog Carl Devos op tegenover De Tijd. “De PVDA was sneller en heeft een heel stuk van de allochtone gemeenschap zo aan zich kunnen binden.”
  • Maar, zo stelt Devos, het debat leeft ook bij de autochtone bevolking. “Voor een deel van hen wordt de kwestie zeker een belangrijk onderwerp in het stemhokje.”

Voorzichtigheid of electoraal gewin?

Ingezoomd: Waarom hebben de liberalen en rechts het dan moeilijk om een standpunt in te nemen?

• Als argument zou voor De Croo meespelen dat de regering nu ‘in voorzichtige zaken‘ is. Daarbij worden er best weinig grootse standpunten ingenomen voor de verkiezingen. De premier kijkt de kat uit de boom, zeker omdat zo’n erkenning diplomatiek wel wat gevolgen heeft. Israël riep zijn ambassadeurs terug uit de drie landen die gisteren wél Palestina als staat gaan erkennen.
  • Al is ‘voorzichtige zaken’ niet een ijzersterk argument: de regering-Dehaene erkende Kosovo als onafhankelijke staat terwijl de regering zelfs in lopende zaken was.
• Wat echter meer meespeelt, is dat de liberalen, maar ook Vlaams Belang en N-VA, in een tweestrijd zitten. Aan de ene kant zijn sommigen van hun kiezers pro-Palestina, maar er rekenen zich ook veel Israël-getrouwen tot hun kiespubliek. Expliciet een standpunt innemen wordt daardoor lastig.
  • “Ze kunnen het nooit goed doen en hebben het liever over iets anders”, vat Devos het samen.
• Ook in Wallonië zit de MR verveeld met de zaak. Voorzitter Georges-Louis Bouchez neemt wél een duidelijk standpunt in en schiet in volle campagnemodus terug naar de PS: “Moet er nog meer bewijs zijn dat Palestina voor de PS een electoraal speeltje is?”
• Die houding kan dan weer op weinig sympathie rekenen bij De Sutter: “De MR neemt een heel sterk pro-Israëlisch standpunt in. Het is duidelijk dat zij de erkenning van Palestina niet willen om de steun van hun electoraat te behouden”, meent ze.