Tegen 2026 moet er meer loontransparantie zijn in bedrijven, zo besliste de Europese Unie al in 2023. Nu die deadline eraan komt, doemen een paar vragen op. Wat moet je als bedrijf precies communiceren, en hoe pak je dat het beste aan?

Uitgelegd: Waar moet je in 2026 als bedrijf aan voldoen?

• De Loontransparantierichtlijn van de EU moet loondiscriminatie tegen gaan en onder andere de loonkloof tussen mannen en vrouwen wegwerken. Concreet stelt de richtlijn voor loontransparantie vijf vereisten:
  • Werkgevers moeten in eerste instantie gelijkwaardig loon voor gelijke arbeid waarborgen, aan de hand van objectieve parameters per functie.
  • Differentiatie tussen lonen in gelijkwaardige functies mag wel nog, maar enkel aan de hand van objectieve criteria zoals prestaties of bekwaamheid. Het bedrijf dient open te communiceren over die criteria.
  • Sollicitanten moeten vóór het sollicitatiegesprek op de hoogte zijn van het loon of de loonschaal van de functie. Werkgevers mogen ook niet meer vragen naar het vorige loon van een potentiële werknemer.
  • Werknemers krijgen het recht om het gemiddelde loon binnen hun eigen categorie te weten, om dat af te kunnen wegen tegen het eigen loon. Werkgevers hoeven dus niet ieders individueel loon kenbaar te maken, maar zij mogen hun werknemers anderzijds niet beletten als die zelf wél willen zeggen hoeveel ze verdienen.
  • Werkgevers zullen een uitgebreid en gedetailleerd rapport per categorie moeten opstellen over de loonkloven, in percentages in plaats van in absolute aantallen. Deze moeten dan bekend worden gemaakt aan de werknemers, vertegenwoordigers en aan de overheid.
    • Vanaf wanneer dit moet, hangt af van de grootte van het bedrijf. Zo moeten bedrijven met 250 werknemers of meer vanaf 2027 jaarlijks rapporteren over 2026. Bij minder dan 100 werknemers is het vrijblijvend.

Oog hebben voor doorgroeimogelijkheden

Ingezoomd: Het taboe rond hoeveel een werknemer verdient, ebt weg.

• Volgens een onderzoek van HR-bedrijf SD Worx uit 2023 weet 41 procent van de werknemers niet hoeveel een naaste collega in een gelijkaardige functie verdient. Daarmee staat België op een tweede plaats in Europa, na Zwitserland (43 procent).
• Tegelijk zou 47 procent van de Belgische werknemers het niet erg vinden om open te zijn over het loon dat zij ontvangen, blijkt uit de studie.
• De vraag blijft wel hoe je met loontransparantie moet omgaan, zeker als je als bedrijf een ingewikkeld loonbeleid hebt dat historisch gegroeid is.
  • Daarbij kan het voorkomen dat iemand een hoger loon krijgt terwijl die persoon misschien niet meer of beter presteert dan een collega. Dan zomaar loon afpakken, kan niet. Het beste is om in gesprek te gaan met de werknemers. Daarbij oog hebben voor de doorgroeimogelijkheden van zij die minder verdienen, is van belang.
  • “Ik zou ook niet alles ineens loslaten binnen de organisatie, maar toch de temperatuur voelen en zien hoe je daar als organisatie zelf mee aan de slag kan gaan”, zei Virginie Verschooris daar al in april vorig jaar over tegenover Business AM.