Meta staat op het punt om een nieuw abonnement te lanceren in Europa. Wie daarop intekent, krijgt niet langer advertenties te zien op Facebook en Instagram. Volgens de techgigant is het abonnement bedoeld om in te spelen op de nieuwe Europese regels. Maar is dat de echte reden?

In het nieuws: Meta’s advertentievrij abonnement voor Facebook en Instagram moet nog worden gevalideerd door de bevoegde Europese autoriteiten.

• Het is dus nog niet zeker of Meta zo’n abonnementsformule mag lanceren in Europa. Kans bestaat dat Brussel vraagt om enkele zaken te wijzigen.

“Tot op heden is het aanbod van Meta door geen enkele autoriteit voor de bescherming van persoonsgegevens gevalideerd.”

Zei de Europese Commissie aan BFM

Een nieuwe poging om de regels te omzeilen?

Dit abonnement is niet het resultaat van de goodwill van Meta. Het bedrijf wil hiermee vooral zijn bedrijfsmodel beschermen, namelijk het verzamelen van gegevens voor gerichte reclame.

• Dankzij de nieuwe Europese wetgeving mogen platforms zoals Meta en Instagram niet langer gepersonaliseerde advertenties aan de gebruikers tonen.
• Dit betekent uiteraard een verlies aan inkomsten voor het bedrijf. Vandaar het betalende abonnement.

Maar hoopt Meta echt haar verliezen te compenseren met zo’n formule? Het zou wel eens ingewikkelder kunnen zijn dan dat. Dit abonnement zou in feite de zoveelste poging van Meta kunnen zijn om de huidige regels voor gegevensverzameling te omzeilen.

Achterpoortjes benutten

Ter herinnering: Artikel 6 van de Europese verordening GDPR regelt de manier waarop persoonsgegevens van internetgebruikers mogen worden verzameld en verwerkt. Een wetsartikel dat Meta sinds de inwerkingtreding in 2018 heeft proberen te omzeilen.

• Facebook probeerde het verzamelen van persoonlijke gegevens te rechtvaardigen door te stellen dat het slechts het contract uitvoerde dat was gesloten tussen het bedrijf en zijn gebruikers toen zij zich aanmeldden en de gebruiksvoorwaarden accepteerden.
  • Dit argument werd ontkracht door de Ierse autoriteiten, die het Amerikaanse platform ook een fikse boete van 390 miljoen euro oplegden.
• Meta probeerde vervolgens een uitzondering waarin GDPR voorziet: gerechtvaardigd belang. Een platform kan afzien van toestemming van internetgebruikers als het gebruik van hun gegevens essentieel is voor het functioneren van de dienst.
  • Ook hier oordeelde het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU) in het nadeel van Facebook, omdat het van mening was dat de verspreiding van gerichte reclame niet essentieel was voor de werking van het platform.

De jongste poging: Een betalend abonnement is de jongste poging van Meta om de Europese regels te omzeilen. Hiermee maakt het Zuckerberg-imperium gebruik van een maas in de uitspraak van het HvJEU. Volgens BFM Tech & Co zou het aanbieden van een reclamevrij alternatief in ruil voor een “passende vergoeding” voldoende zijn om “vrije en geïnformeerde” toestemming van internetgebruikers te garanderen.

• Maar ook hier hield Meta zich niet aan de spelregels van de Europese Unie en kondigde het zijn abonnement aan nog voor het de goedkeuring van de toezichthouder had gekregen.
• Dit stelt het bedrijf bloot aan verdere sancties.
  • Het feit dat haar oplossing, hoewel gevalideerd door het HvJEU, mogelijk niet in overeenstemming is met GDPR.
  • Voorts bestaat de kans dat het prijskaartje van het abonnement te hoog ligt. In dat geval kan de techgigant gedwongen worden om het tarief te verlagen.

Meta in gevaar

Het betaalde abonnement was misschien Meta’s anticipatie op een belangrijke aankondiging van de European Data Protection Board (EDPB).

• Op 1 november, de dag nadat het abonnement was aangekondigd, vroeg de EDPB de Ierse toezichthouder om Facebook te dwingen alle gerichte reclame te stoppen die Meta had gerechtvaardigd op grond van contractuele nakoming en legitiem belang.
  • Als dit verzoek zou worden ingewilligd, moet Facebook toestemming vragen van de gebruikers voor het verzamelen van persoonlijke gegevens.
  • Meta zou ook verplicht kunnen worden om zijn prijzen te verlagen of simpelweg het betaalde abonnement op te zeggen.
• Met andere woorden, de Ierse toezichthouder heeft de macht om Facebook te laten imploderen, aangezien zijn beslissingen kunnen leiden tot een inkomstenverlies van enkele miljarden dollars. Dit zou de toekomst van het platform en zelfs van het moederbedrijf Meta in gevaar kunnen brengen.

(ns)