De Oekraïense energie-infrastructuur is doorheen de oorlog een geliefkoosd doelwit voor Rusland. Vooral tijdens de winterperiode schoot het bijna wekelijkse tientallen zelfmoorddrones en kruisraketten af op energiecentrales doorheen het land. Zien we deze winter een herhaling, of net het omgekeerde?

De situatie: Oekraïne bewijst dat drones bijzonder nuttig zijn, om Rusland op eigen gebied aan te vallen.

• De afgelopen maanden zien we steeds frequenter hoe Oekraïense drones tot diep in Rusland doelwitten aanvallen. Zelfs in de Russische hoofdstad Moskou werden flatgebouwen getroffen door drones, die meer dan waarschijnlijk vanuit Oekraïne werden gelanceerd of gecoördineerd.
• En de dreiging komt niet enkel via de lucht. In de Zwarte Zee is de Oekraïense marine actiever dan ooit. Met behulp van varende drones slaagt het erin pijlers van de Krimbrug aan te vallen, en worden vrachtschepen en marineschepen getroffen. Dat zorgde er al voor dat de Russische Zwarte-Zeevloot verder wegblijft van de Oekraïense wateren, en een groot deel van de vloot richting het oosten evacueerde, naar Novorossiysk.
• Naar de toekomst toe zullen de aanvallen met drones enkel maar toenemen. Op 26 juli kondigde premier Denys Shmyhal aan dat zijn land 40 miljard hryvnia, of één miljard euro, zou investeren in de drone-industrie. Dit moet zorgen voor een productie-opschaling van drones en munitie, en dient daarnaast voor de opleiding van drone-operatoren. Vicepremier Mykhailo Fedorov gaf aan dat al 10.000 Oekraïners een dergelijke opleiding kregen, op dit moment krijgt nog eens 10.000 man een training.

Raketschild

Onderliggend: Oekraïne werkte aan een fors raketschild, terwijl dat van Rusland steeds minder sterk wordt.

• Sinds vorige winter kreeg Oekraïne nog tientallen luchtafweersystemen van het Westen. Deze systemen zijn bijzonder geavanceerd en doeltreffend; één Duits IRIS-T-systeem zou al 110 drones en kruisraketten hebben neergehaald, zonder er ook maar eentje te missen. En ook de Gepard-luchtafweertanks, die geen afweerraketten gebruiken, maar kanonnen, raken hun doelwitten.
• De Russische luchtafweertroepen moeten het ondertussen met heel wat minder materiaal doen. Sinds de start van de invasie verloor het leger al zo’n 170 stuks luchtafweergeschut en luchtafweer-raketsystemen, met daar bovenop 45 radars en 54 systemen die signalen kunnen blokkeren, van onder meer drones.

Doelwitten bij de grens

De essentie: Het Kremlin vreest dat Oekraïne deze winter de Russische energie-infrastructuur kan aanvallen.

• Russische energiebedrijven werken aan maatregelen om de energievoorziening robuuster te maken. Zo rapporteerde Igor Makovsky, de algemeen directeur van energiedistributeur Rosseti, dat vooral in de gebieden die grenzen aan Oekraïne wordt gewerkt aan het uitwerken van back-up stroomvoorzieningen en bescherming van de infrastructuur. En die vrees blijkt terecht. Eind augustus viel Oekraïne met drones de stad Feodosija aan, op de Krim.
• Een groot deel van de door Rusland bezette gebieden werden ondertussen op enkele punten aan de Russische gekoppeld. Dit lijken de voornaamste doelwitten te worden van Oekraïne, eens de tijd doortikt richting de winterperiode. Een groot deel van de mogelijke doelen bevinden zich rond de steden Rostov, Belgorod en Brjansk. Door de energievoorziening richting de bezette gebieden aan te vallen, moeten ook de Russische troepen getroffen worden.
• Daarnaast wil dit niet zeggen dat Rusland de Oekraïense infrastructuur niet meer zal aanvallen. In tegenstelling tot de Oekraïners, kan het met behulp van bommenwerpers en gevechtsvliegtuigen langeafstandsraketten afvuren, zoals de Kh-22 Kinzhal, die heel wat schade toebrengen aan steden en energiecentrales. Terwijl de Oekraïense luchtafweer veel efficiënter zal werken dan in de winter van vorig jaar, kan men niet vermijden dat enkele van die raketten doel treffen.