In het nieuws: Estland, Litouwen en Letland zullen nog tot ten minste 2025 aangesloten blijven op het Russische elektriciteitsnet.

• Ondanks het verzoek van Litouwen om de drie Baltische staten tegen 2024 los te koppelen van het Russische elektriciteitsnet, zal dat dus niet gebeuren.

De details: Volgens Estland is het te duur en te riskant om zich te vroeg los te koppelen van het Russische elektriciteitsnet.

• Dinsdag kondigde de Estse premier Kaja Kallas aan dat Estland begin 2025 kan worden losgekoppeld van het Russische elektriciteitsnet. Tegelijkertijd zal het land zich moeten synchroniseren met het continentale Europese netwerk.
• Litouwen zal ongetwijfeld teleurgesteld reageren op de aankondiging van Estland. Litouwen had druk uitgeoefend om vanaf begin volgend jaar weg te stappen van het Russische elektriciteit.
• De Litouwse transmissiesysteembeheerder realiseerde zich dat die deadline moeilijk haalbaar zou zijn voor Tallinn en stelde een alternatieve deadline voor: de zomer van 2024.
  • “We zien wat er gebeurt in Oekraïne, waar mensen worden afgeslacht en bommen vallen. Ik denk niet dat het correct is om te blijven samenwerken met een agressor, alleen maar omdat het ons geld bespaart”, zei de directeur.
• Maar dat nieuw voorstel kreeg geen groen licht van Estland.
• “Ik begrijp dat Litouwen sneller wil ontkoppelen, maar Estland zou daarvoor de hoogste prijs betalen in termen van (kosten), maar ook in termen van het risico op black-outs,” reageerde Kallas.

Context: Het is nog steeds (iets) vroeger dan verwacht.

• Aangezien de Baltische staten onderling afhankelijk zijn, bepaalt het land met de laatste deadline wanneer de ontkoppeling van het Russische elektriciteitsnet effectief gebeurt. Litouwen heeft daarom geen andere keuze dan te wachten tot begin 2025, net als Estland.
• De drie landen hadden al in 2018 hadden beslist – in overeenstemming met Polen en de Europese Commissie – om zich tegen eind 2025 los te koppelen van het Russische elektriciteitsnet.
  • De nieuwe termijn die Estland heeft aangekondigd, blijft daarom een stap vooruit. Een “compromis”, in de woorden van de premier.
• De exacte datum voor de ontkoppeling van het Russische net en de synchronisatie met het Europese net zal in augustus 2024 worden aangekondigd.