Teheran gooit reddingslijn uit naar Caracas: Venezuela en Iran verdiepen hun wederzijdse samenwerking om Amerikaanse sancties te omzeilen

Teheran gooit reddingslijn uit naar Caracas: Venezuela en Iran verdiepen hun wederzijdse samenwerking om Amerikaanse sancties te omzeilen
In juni dit jaar ondertekenden de twee landen een 20-jarig samenwerkingsplan, dat voorziet in de Iraanse bijstand in de olie-industrie in Venezuela. ( Iranian Presidency / Handout/Anadolu Agency via Getty Images)

Venezuela en Iran zijn overeengekomen hun samenwerking op het gebied van wetenschap, onderwijs, technologie en energiezekerheid te verdiepen.

Waarom is dit belangrijk?

Zowel Venezuela als Iran kreunen onder westerse sancties. De olie-industrie van het Latijns-Amerikaanse land ligt achter op de beoogde doelstellingen dankzij de verouderde infrastructuur, het gebrek aan investeringen en de Amerikaanse sancties. Om deze te omzeilen slaan de twee naties de handen nu ineen door hun samenwerking op tal van gebieden te verdiepen.

In het nieuws: De verdiepte samenwerking tussen de twee landen is afgelopen weekend door de Venezolaanse minister van Wetenschap en Technologie, Gabriela Jiménez, bekendgemaakt.

  • “Wetenschap en technologie zijn de prioritaire gebieden voor onze samenwerking. Iran is een land waarmee we een sterke band opbouwen en we een historische relatie van respect hebben”, aldus de minister.
  • De band tussen Venezuela en Iran wordt steeds nauwer sinds het Zuid-Amerikaanse land een reddingslijn heeft gezocht bij Iran om de noodlijdende economie uit het slop te trekken.
  • Venezuela beschikt weliswaar over enorme aardolievoorraden, maar jarenlange onderhoudsproblemen als gevolg van Amerikaanse sancties hebben de productie- en raffinagecapaciteit van het land dramatisch belemmerd. Ook ontbreekt het land aan zowel investeringskapitaal als deskundigheid om de olie-industrie te blijven ontwikkelen. 
  • Nu het Russische Rosneft door de Amerikaanse sancties op een zijspoor is gezet, heeft de regering-Maduro zich tot Iran gewend om in deze leemte te voorzien. Zo kondigde de Venezolaanse minister van Transport Ramón Velásquez de oprichting aan van een “zeebrug”, om de bilaterale handel tussen de Caracas en Teheran uit te breiden.

    Schending van mensenrechten

    De sancties van Europa en de VS op Venezuela waren een reactie op de repressie van het Maduro-regime tijdens de Venezolaanse protesten van 2014 en 2017, waarbij mensenrechten op grote schaal werden geschonden.

    • Zo verklaarde in 2015 de regering-Obama de situatie in Venezuela tot een nationale noodsituatie vanwege het met voeten treden van de mensenrechten, het vervolgen van politieke tegenstanders, het gebruik van bruut geweld tegen demonstranten, het aantasten van de persvrijheid en het willekeurig arresteren van burgers op straat.
    • Bij de protesten van 2014 en 2017 vielen honderden doden en meer dan 16.000 gewonden, als gevolg van het brute overheidsoptreden.
    • En ook in 2022 maakt de regering van Maduro zich schuldig aan een brute repressie. “De Venezolaanse rechterlijke macht, die medeplichtig is aan de misbruiken, is niet onafhankelijk en heeft bijgedragen tot de straffeloosheid van deze misdaden”, aldus Human Rights Watch.

    Ook Iran neemt het niet zo nauw met de mensenrechten. Daar treedt het regime hard op tegen de protesten die uitbraken na de dood van de 22-jarige Masha Amini. Volgens Human Rights waren op 12 november ten minste 326 mensen, waaronder 43 kinderen, gedood als gevolg van het ingrijpen van de regering in de protesten.

    • Verschillende demonstranten die vastzitten zijn daarnaast al ter dood veroordeeld. Het gaat om drie vrouwen, die zouden hebben “samengespannen om een misdaad tegen de nationale veiligheid te plegen”.
    • Nog zeker twintig andere mensen lopen het risico om de doodstraf te krijgen.

    “Strijd tegen het imperialisme”

    Eerder, in juni dit jaar ondertekenden Iran en Venezuela een 20-jarig samenwerkingsplan, dat voorziet in de Iraanse bijstand in de olie-industrie in Venezuela. De twee naties tekenden ook een overeenkomst waarbij Iran vier olietankers aan Venezuela zal leveren via het Iraanse bedrijf SADRA.

    • Maduro zei destijds dat Venezuela en Iran verenigd zijn door “een gemeenschappelijke visie” op internationale kwesties en omdat beiden slachtoffer zijn van dwangmaatregelen van de VS en zijn bondgenoten. De Iraanse leider Ebrahim Raisi prees op zijn beurt Maduro als een leider “die een beleid van strijd tegen het imperialisme heeft getoond en een goede positie heeft bereikt door sancties en bedreigingen te overwinnen”.

    “Dwangmaatregelen schenden op grote schaal mensenrechten van Venezolaanse volk”

    De regering van president Nicolás Maduro uitte zich dit weekend ook kritisch over het besluit van de Europese Unie om de sancties die het Venezuela heeft opgelegd met nog een jaar te verlengen.

    • “Met dit anachronistische besluit wil men blijven vasthouden aan een volledig verkeerde strategie, waarmee de EU er in de afgelopen vijf jaar niet in is geslaagd haar doel te bereiken om de regering omver te werpen. Ook het Venezolaanse volk heeft zich niet tegen de regering gekeerd”, aldus Caracas in een verklaring. 
    • “De dwangmaatregelen van de EU bestraffen en schenden op grote schaal de mensenrechten van het Venezolaanse volk, aangezien die leiden tot een beperkte toegang tot voedsel, geneesmiddelen, machines en apparatuur die nodig zijn om de ontwikkeling van onze samenleving te garanderen”. 
    • Het Center for Strategic and International Studies stelt echter dat de sancties geen aandeel hebben in de actuele humanitaire crisis, aangezien Venezuela al langer kampte met een hyperinflatie van meer dan 800 procent.
    • Daarnaast daalde tussen 2013 en 2016 – een jaar voordat de sancties werden ingevoerd – de invoer van voedsel met 71 procent en de invoer van medicijnen en medische apparatuur met 68 procent. In dezelfde periode steeg de kindersterfte met 44 procent. Tegen de tijd dat de sancties werden ingevoerd, konden Venezolanen die het minimumloon verdienden slechts 56 procent van de calorieën veroorloven die nodig zijn voor een gezin van vijf personen. Meer dan twee miljoen Venezolanen waren het land toen al ontvlucht.

    En ook met Rusland en China onderhoudt Caracas nauwe banden. Zo is het land de afgelopen jaren het knooppunt geworden van Russische en Chinese cybertechnologieën.

    (lb)

    Meer premium artikelen
    Meer

    Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

    De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.