Het nieuws: ExxonMobil verklaart dat het zich volledig uit Rusland terugtrekt na de “onteigening” door de overheid van zijn grootste olie- en gasveld in het land, Sakhalin-1.

• De Amerikaanse olietitaan stelt dat het Kremlin zijn belang in het Sakhalin-1-project, in het verre oosten van Rusland, “eenzijdig heeft beëindigd” en dat het veld is overgedragen aan een binnenlandse exploitant, zo bericht de Financial Times.

Juridische strijd: in het meest recente jaarverslag uit 2020 worden de Russische activiteiten van Exxon geraamd op 4,6 miljard dollar (4,1 miljard euro).

• De beschuldiging die Exxon uit, dat Rusland het bedrijf uit Sakhalin-1 heeft gepusht, duiden op een mogelijke poging van het bedrijf om zijn verliezen aan te vechten op een internationaal arbitragehof.

• “We hebben er alles aan gedaan om met de Russische regering en andere belanghebbenden samen te werken”, stelt Exxon.

Poetins decreet

Context: Exxon zei in maart al dat het van plan was Sakhalin-1, dat het exploiteerde en waarin het een belang van 30 procent had, te verlaten. Die afmars uit het project, die een volledige exit van Exxon uit Rusland zou behelzen, was echter niet naar de zin van het Kremlin.

• Zo heeft Poetin in augustus een decreet getekend dat buitenlandse aandeelhouders van bepaalde strategische projecten, waaronder Sakhalin-1, belette om hun aandeel te verkopen. 

• Dat decreet had alles te maken met het Oekraïneconflict. Volgens het Kremlin werd het ondertekend om “aanvullende bijzondere economische maatregelen” in te voeren “in verband met de onvriendelijke acties van bepaalde buitenlandse staten en internationale organisaties”. Duidelijk is dat Poetin hierbij ook met de vinger wees naar Exxon.

• Poetin wou de oliemaatschappij in het land houden, omdat het, volgens berichtgeving van Bloomberg, zeer uitdagend zou zijn voor een nieuwe eigenaar om de productie terug veilig op te schalen.

Productie

Drooglegging: door Exxons beslissing om Rusland te verlaten, ligt het Sakhalin-1-project sinds mei zo goed als stil. Dat is belangrijk, want op de site werden voor de oorlog dagelijks een slordige 200.000 vaten olie geproduceerd.

• De productie stortte in nadat westerse bedrijven stopten met het verzekeren van tankers van het staatsbedrijf Sovcomflot, dat volgens Reuters een van de doelwitten was van een eerder sanctiepakket.

Nieuwe exploitatiemaatschappij

Forcing vanuit het Kremlin: eerder in oktober raakte echter bekend dat de Russische dictator opnieuw een decreet had getekend, deze keer tot oprichting van een nieuwe exploitatiemaatschappij. Die zal door het staatsolieconcern Rosneft worden geleid om het project over te nemen.

• Dit decreet gaf Exxon en andere buitenlandse investeerders in het project een maand de tijd om te beslissen of zij een aanvraag wilden indienen om hun belang in het enorme olie- en gasveld te behouden.

• Exxon is echter niet van plan een aanvraag in te dienen, zegt een bron van de Financial Times die bekend is met de besluitvorming van het bedrijf.

Japan en India

Andere aandeelhouders in het project zijn het eerdergenoemde Rosneft, het Indiase staatsbedrijf ONGC Videsh en het Japanse Sodeco. India en Japan hebben geprobeerd hun energiebanden met Rusland te behouden; mogelijk willen ze gewoon in het Sakhalin-1-project blijven.

(fjc)