Moldavië, het armste land van Europa, heeft het zwaar te verduren. Niet alleen kampt het met een inflatie van maar liefst 34 procent, hoger dan alle andere landen op het continent, ook ziet het zich nu al genoodzaakt om ingrijpende maatregelen te nemen om de torenhoge aardgasprijzen het hoofd te bieden.

Natalia Gavrilița, de premier van Moldavië, zei dinsdag in een interview in de Roemeense hoofdstad Boekarest dat het land een dubbele schok te wachten staat. De Oost-Europese natie is immers bang dat Rusland de gastoevoer volledig zal afsluiten. Dat terwijl het land het hoofd moet bieden aan de hoogste inflatiecijfers in meer dan 20 jaar. 

Onderhandelingen met Gazprom

Moldavië is momenteel aan het onderhandelen met het Russische staatsenergiebedrijf Gazprom over een terugbetaling van openstaande schulden. De deadline voor die onderhandelingen is 1 oktober, maar er lijkt maar geen schot in de zaak te komen. Hoewel het land een vijfjarencontract heeft met Gazprom, en eerder zei dat het in september genoeg zal krijgen voor die maand, is de regering bang dat Rusland daarna geen gas meer zal leveren als geen akkoord wordt bereikt.

De Russische dictator Vladimir Poetin probeert al twee jaar lang druk te zetten op het land. Twee jaar geleden verkozen de Moldaviërs immers een nieuwe pro-Europese president, Maia Sandu, iets dat niet met veel enthousiasme werd ontvangen in het Kremlin. 

Toen Moldavië in 2021 een deal sloot met Gazprom, probeerde Rusland dan ook om de Europees gezinde koers van het land te verhinderen, door ervoor te zorgen dat het land zijn vrijhandelsakkoord met de EU zou aanpassen in ruil voor goedkoper gas. Moldavië kampte ook vorig jaar al met een tekort en is afhankelijk van Russisch aardgas. Daar komt nog eens bovenop dat het geen lidstaat van de EU is, waardoor het kwetsbaarder is voor de grillen van Poetin en zijn medestanders.

Prijzen sowieso te hoog

Maar zelfs als Moldavië tot een akkoord kan komen, zal de crisis niet gedaan zijn. Het land zal sowieso minder moeten verbruiken, zegt Gavrilița, omdat de prijzen hoe dan ook “zeer, zeer hoog” zijn. “En we weten niet hoeveel ze zullen blijven stijgen tijdens de winter”, vult de premier aan.

Intussen neemt Moldavië maatregelen om ervoor te zorgen de winter heelhuids te kunnen doorkomen. Het verwarmingssysteem op aardgas in hoofdstad Chisinau is bijvoorbeeld al omgewisseld naar een systeem dat op stookolie werkt. Het land wil de gasconsumptie de komende maanden verminderen met 15 procent. Ook is Moldavië onderhandelingen gestart met buurland Roemenië, in de hoop daar betaalbaar aardgas te kunnen halen. Het land zou ook op zoek zijn naar andere bronnen. Moldavië wil immers niet afhankelijk zijn van één leverancier, zoals nu wel het geval is. 

Transnistrië

Behalve de economische kopzorgen, heeft Moldavië nog een groot probleem. In het oosten van het land bevindt zich immers de separatistische regio Transnistrië, waar een Russische etnische minderheid leeft en Russische soldaten aanwezig zijn. De streek grenst bovendien aan Oekraïne, waardoor in Moldavië al maandenlang de vrees leeft bij het conflict betrokken te worden.

Gavrilița zei tijdens het interview dat Moldavië nu steeds meer in contact staat met de in 1990 zelfuitgeroepen regering in Tiraspol, de hoofdstad van de regio. “We willen de vrede en stabiliteit binnen het land bewaren”, zei de Moldavische premier. 

Intussen blijft de Moldavische regering toenadering zoeken tot de EU. In juni besloot de Unie om zowel Oekraïne als Moldavië te overwegen als lidstaten. Zij zullen bovendien een versneld toelatingsproces doorlopen. Voordat landen bij de EU kunnen, moeten zij meestal echter grootschalige reformaties doorvoeren. Ook Moldavië en Oekraïne zullen wellicht een aantal zaken moeten veranderen.

(mah)