Nu de oorlog in Oekraïne niet helemaal verloopt zoals Vladimir Poetin wou, bestaat de kans dat hij ergens anders aanvalt. De Baltische staten, Polen en Roemenië zijn beschermd door de NAVO, blijft nog over: Moldavië, Finland en Zweden. Die laatsten staan echter klaar voor de strijd.

Zowel Finland als Zweden haalden zich recent nog de woede van het Kremlin op de hals, door te verklaren dat ze graag lid worden van de NAVO. Als gevolg daarvan begon Finland zijn leger (en burgers) al voor te bereiden op een oorlog. Het land grenst namelijk rechtstreeks aan Rusland, en zowel in het noordelijke Moermansk als in het zuiden bij Sint-Petersburg zijn Russische troepen aanwezig.

Strategisch belang

Iets verder weg van de Russische grens ligt Zweden. Toch leeft hier ook de oorlogsdreiging: voorafgaand aan de invasie van Oekraïne werd al gevreesd dat Rusland het Zweedse eiland Gotland ging worden binnengevallen. Het eiland werd na het einde van de Koude Oorlog gedemilitariseerd, maar na de Russische annexatie van de Krim werd de strategische locatie van Gotland opnieuw geëvalueerd.

Enkele honderden Zweedse soldaten hielden sindsdien de wacht op het eiland, maar na de oorlogsdreiging van Rusland in januari werd de defensie op het eiland versterkt. Voor het eerst sinds lange tijd werden er tanks en luchtafweergeschut op het eiland gepositioneerd. Hoewel Poetin uiteindelijk niet Zweden binnenviel maar Oekraïne, is de dreiging nog steeds niet weg.

Luitenant-kolonel Magnus Frykvall, die de leiding heeft over het 41 Gemechaniseerde Bataljon op Gotland, zegt aan Euronews dat Zweden de defensie van het eiland verder opkrikt: “Ik zou graag meer luchtafweer en tanks hebben. Maar ik zeg er wel bij dat we daar nu aan werken. We staan klaar op Gotland. Gotland moet en zal worden verdedigd.”

Waarom Gotland?

Hoewel Gotland geen belangrijke militaire of overheidsinstellingen huisvest en het ook voor de Zweedse economie niet van significant belang is, heeft het Westen er toch alle baat bij dat het eiland in Zweedse handen blijft. Het ligt midden in de Baltische Zee, op 240 kilometer afstand van de Russische exclave Kaliningrad.

Die Russische provincie geldt zowat als een vooruitgeschoven militaire basis: de Baltische vloot, die bestaat uit meer dan 40 oorlogsschepen, heeft hier zijn thuisbasis. Daarnaast huisvest de regio Russische raketten, waaronder Iskanders, die kunnen uitgerust worden met kernkoppen. Als kers op de taart is er ook nog een legerkorps aanwezig, dat bestaat uit 20.000 tot 50.000 soldaten, en opereert de Russische luchtmacht er vanop vier verschillende luchtmachtbasissen.

Door Gotland te veroveren, kan Rusland een deel van die troepen naar de overkant van het water verplaatsen. Daarmee krijgen ze de volledige doorgang in handen, die steden als Stockholm en Helsinki verbindt met de open zeeën en Atlantische Oceaan. Daarnaast komen langeafstandsraketten, zoals Iskanders of S-400-systemen, nog dichter bij verschillende NAVO-partners te staan. Vanop Gotland kunnen die raketten zelfs België, Frankrijk of het Verenigd Koninkrijk raken.