Het Westen heeft na de Russische invasie van Oekraïne de jacht geopend op de bezittingen van Russische oligarchen. Onder meer hun superjachten, die vooral in havens rond de Middellandse Zee vertoeven, komen zo al snel in het vizier. Steeds meer rijke Russen verschepen hun jachten nu naar de Malediven, ver buiten de westerse invloedssfeer.
Op 9 maart werd de Russische kunstmestbaron Andrej Melnichenko op de internationale sanctielijst geplaatst. De dag nadien verdween zijn motorjacht, genaamd A, van de radar in de wateren rond de Malediven. Nog twee dagen later, op 12 maart, werd zijn reuzegroot zeiljacht, creatief ook A genoemd, in beslag genomen door de Italiaanse Guardia di Finanza in de haven van Triëst.
Naast het motorjacht van Melnichenko, ontworpen en ingericht door topdesigner Philippe Starck, liggen nog minstens vijf andere Russische jachten voor anker in de wateren rond de Malediven. Drie ervan hebben hun live locaties afgeschakeld of verplaatsten zich net naar internationale wateren, waar ze niet kunnen worden gesanctioneerd. In de Malediven is het risico op inbeslagname sowieso vrij klein.
Niet robuust genoeg
De hoofdaanklager van de Malediven, Hussain Shameem, gaf in een interview al aan dat “het idee om jachten te confisqueren vergezocht was”. Hij voegde eraan toe dat de autoriteiten enkel een jacht in beslag kunnen nemen als er een misdaad wordt gepleegd volgens de lokale wet. Ook is het rechtssysteem van de Malediven niet robuust genoeg om dergelijke sancties te handhaven.
De situatie in onder meer de Malediven toont de gaten in het lappendeken van westerse sancties voor oligarchen. Heel Noord-Amerika en Europa is ongeveer afgesloten voor Russen, maar er zijn genoeg andere landen die wel nog een toevluchtsoord bieden. Peter Stano, woordvoerder van de Europese Commissie, gaf aan dat de Europese sancties enkel bindend zijn voor EU-lidstaten. Hij roept andere landen wel op zich bij de sancties aan te sluiten.
Rijk door Russische toeristen
Dat laatste doen de Malediven ook. Het land heeft de Russische invasie van Oekraïne veroordeeld, en verklaarde ook dat het wil helpen om de Europese sancties internationaal te volgen. In werkelijkheid vreest de overheid dat het land er economisch enorm op achteruit zou gaan, als het Russen begint te weren of sanctioneren.
Het land is namelijk bijzonder afhankelijk van toerisme. Eén derde van de GDP (5,6 miljard dollar) is afkomstig uit de toeristische sector, waardoor het land met een koopkrachtpariteit van 10.000 dollar per hoofd van de bevolking het hoogste GDP in Zuid-Azië kent. Het overgrote deel van de toeristen is afkomstig uit Rusland, gaf het ministerie van Toerisme aan. Sinds de invasie van Oekraïne is het aantal Russische toeristen gedaald met 70 procent.