In de Europese en Amerikaanse luchthavens zijn de zakenreizigers terug van weggeweest. Internationale congressen vieren hun retour na twee jaar afwezigheid en ook de eendaagse zakenreis per vliegtuig komt weer terug. Maar of het allemaal weer zoals voor de coronacrisis wordt, daar hebben velen toch hun twijfels over.
“Sinds de versoepelingen van de coronamaatregelen merken we dat de zakenreizen opnieuw in de lift zitten”, zegt Brussels Airlines. “In vergelijking met 6 weken geleden, krijgen we nu 70 procent meer boekingen binnen in het segment van de zakenreizen. Net als vakantiegangers boeken ook zakenreizigers vandaag nog korter voor vertrek dan voor de Covidcrisis. Opmerkelijk is dat zakenreizigers voornamelijk kiezen voor tarieven die gratis te wijzigen zijn.”
Brussels Airlines gaat het vanaf mei ook opnieuw mogelijk maken om ’s ochtends heen en ’s avonds terug te vliegen naar 12 zakelijke routes in Europa, waaronder Genève, Londen, Madrid, Milaan, Rome, Frankfurt, Berlijn en München.
Diep gevallen
Een grafiek van de Airlines for America, de koepel van Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen, maakt duidelijk hoe diep de zakenreizen waren gevallen. In april 2020 stuikte de sector helemaal in elkaar, en daarna volgde een lange lijdensweg. Zelfs met de verbetering van de voorbije zes weken, die zowel in de VS als in Europa vastgesteld wordt, staat het aantal verkochte tickets in de VS nog altijd 39 procent lager dan het normale niveau van voor de pandemie.
Voor een volledig herstel van de zakenreisindustrie is het minstens wachten tot 2023, zo voorspelt de Global Business Travel Association (GBTA). Die lobbyorganisatie riep eerder deze maand, bij de tweede “verjaardag” van de Covidcrisis, de overheden in Europa, Noord- en Latijns-Amerika op om alle vereisten rond Covidtesten te schrappen, op zijn minst voor de gevaccineerde reizigers.
Sommige landen hebben dat gedaan en andere niet. GBTA: “Bedrijven aarzelen om mensen weer de weg op te sturen, voor een groot deel vanwege de complexiteit en inconsistentie van internationale testvoorschriften en in- en uitreisregels. Het risico om vast te komen zitten in een vreemd land is een reden om die internationale reis te heroverwegen, zowel voor bedrijven als voor zakenreizigers zelf.”
Als die verwarrende situatie blijft aanhouden, riskeert de sector van de zakenreizen nog langer op volledig herstel te moeten wachten, mogelijk tot in 2024. “Terwijl volledige delen van de wereldeconomie met succes heropenden, blijven zakenreizen ver achter qua herstel”, klaagt de GBTA.
Nieuwe cultuur
Maar lang niet iedereen is ervan overtuigd dat het voor zakenreizen ooit weer business as usual wordt. De coronacrisis heeft geleid tot nieuwe gewoonten op het vlak van videoconferencing, dat met het metaversum bovendien in volle ontwikkeling is, en heeft ook pijnlijk duidelijk gemaakt dat veel zakenreizen eigenlijk overbodig waren.
Misschien nog de belangrijkste remmende factor voor bedrijven is de kwalijke impact van vliegreizen op het klimaat. Verscheidene multinationals hebben aangekondigd dat ze hun zakenreizen structureel gaat terugschroeven.
Een voorbeeld is Deloitte. De consultancygroep zag het aantal zakenreizen in 2020 halveren tegenover het referentiejaar 2017. In 2021 was er zelfs een daling met 99,6 procent. Voor 2030 ambieert de consultancygroep een daling met 70 procent van de CO2-emissies die gerelateerd zijn aan zakenreizen.
De Belgische consultant Yannick Jacques maakte voor de pandemie 35 zakenreizen per jaar, zo vertelt hij in een filmpje van zijn werkgever. Hij schat dat 50 procent van de zakenreizen nooit meer terugkeert.
“Terwijl ons bedrijf al vóór Covid-19 zijn veronderstellingen over zakenreizen herzag, hebben we nu onze stappen versneld om minder te reizen en groenere keuzes te maken”, zegt Deloitte. “Tijdens de pandemie hebben we geleerd dat vliegreizen niet noodzakelijk zijn om zaken te doen.”
(lp)