In een ietwat triomfantelijke persmededeling van het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken werd aangekondigd dat het land alle 28 MiG-29-gevechtsvliegtuigen overdraagt aan de Amerikaanse luchtmacht. Het plan is om deze in die constructie tot bij de Oekraïners te krijgen, zonder dat Polen gevaar loopt op represailles. De VS zat echter op een andere golflengte.
De vliegtuigen zouden worden overgebracht naar de Amerikaanse luchtmachtbasis in het Duitse Ramstein, bekend van de ramp tijdens de vliegshow van 1988, waar ook de Duitse metalband Rammstein zijn naam aan ontleedde. In ruil vroeg Polen wel een kleine wederdienst: het wou graag 28 Amerikaanse F-16’s in ruil.
Eenzijdig bedacht
Achteraf werd duidelijk dat dit ‘masterplan’ eenzijdig door Polen was beslist: het Pentagon, het Amerikaanse ministerie voor Defensie, verwierp het idee, omdat dit serieuze risico’s kan inhouden voor de NAVO. De Russische dictator Vladimir Poetin gaf aan dat elke extra vorm van inmenging vanuit de NAVO een oorlogsverklaring als antwoord zou krijgen.
Pentagon-woordvoerder John Kirby gaf aan dat het uiteindelijk Polen was dat moest beslissen over Poolse vliegtuigen, niet de Amerikanen. “Het vooruitzicht dat gevechtsvliegtuigen vertrekken vanop een NAVO-basis in Duitsland door Oekraïens luchtruim vliegen, dat door Rusland wordt betwist, baart ons serieuze zorgen. We blijven met Polen en de andere NAVO-partners overleggen over de zaak en de logistieke uitdagingen die het met zich meebrengt, maar Polen’s voorstel is simpelweg niet haalbaar.”
De voornaamste reden voor de Amerikaanse twijfel lijkt de houding van Rusland. Michael Mizintsev, hoofd van het Russische Controlecentrum voor Defensie, deelde enkele uren voor de Poolse mededeling mee dat Russische troepen vanaf 19u “een regime van stilte” zouden toepassen.
Dit de facto staakt-het-vuren moest de inwoners van de Oekraïense steden Kiev, Chernihiv, Sumy, Marioepol en Charkov de tijd geven om te evacueren. Of de evacuatieroutes al dan niet naar Rusland en Wit-Rusland leidden, zoals maandag door Rusland werd voorgesteld, was niet duidelijk. Alle eerdere pogingen tot evacuaties van burgers draaiden op weinig uit, aangezien de Russische troepen het staakt-het-vuren niet respecteerden.
(fjc)