Het duopolie van de westerse vliegtuigbouwers Airbus en Boeing in de intercontinentale luchtvaart staat onder druk. Het Chinese Comac C919 hoopt de westerse maatschappijen marktaandeel te kunnen afsnoepen, maar met de MC-21 van Irkut manifesteert zich nu ook Russische concurrentie op de markt.
De MC-21 werd tijdens zijn ontwikkeling door een aantal technische problemen afgeremd, maar werd in december vorig jaar eindelijk voor passagiersvervoer gecertificeerd. Het toestel zal later dit jaar voor Russische lijndiensten worden ingezet.
Het toestel van Irkut kan volgens een aantal analisten een potentiële rivaal worden voor de verouderende vliegtuigen van de westerse fabrikanten. De A320 van Airbus ging immers in de tweede helft van de jaren tachtig van de voorbije eeuw in productie. De Boeing 737 gaat zelfs tot de tweede helft van de jaren zestig terug.
Lange geschiedenis
Rusland heeft in de burgerluchtvaart een lange geschiedenis, maar sinds de teloorgang van het communisme heeft de industrie nog slechts weinig activiteit getoond. Twee jaar geleden werden in Rusland amper veertien vliegtuigen gebouwd.
Dat is een productie die Airbus in topperiodes op een enkele dag haalt. Een aantal traditionele vliegtuigbouwers, zoals Tupolev en Ilyushin, hebben de voorbije dertig jaar geen nieuwe modellen op de markt gebracht.
Dit zou nu echter kunnen veranderen. De MC-21 maakte bijna vijf jaar geleden zijn eerste testmissie. Het vliegtuig – dat 163 passagiers in twee klassen kan vervoeren – maakte vijf jaar geleden al een eerste testvlucht. De MC-21 zou volgens diverse analisten een belangrijke rivaal voor Airbus en Boeing kunnen worden.
“Op papier zou de MC-21 op het gebied van vliegprestaties de nieuwste Airbus A320neo achter zich moeten laten”, erkent analist Nico Buchholz.
Het is volgens de waarnemers echter de vraag of het Russische vliegtuig op het gebied van efficiëntie, betrouwbaarheid en prestaties in praktijk daadwerkelijk superieur is ten opzichte van zijn westerse rivalen. De MC-21 zou deze zomer daadwerkelijk met vluchten voor Rossiya, een dochteronderneming van Aeroflot, beginnen.
Comfort
De MC-21 zou tevens een groter comfort moeten bieden. De passagiersruimte is in het Russische vliegtuig 11 centimeter breder dan bij de Airbus A320 en tegenover de Boeing 737 is er zelfs sprake van een overschot van 27 centimeter. Er is echter onvoldoende ruimte om een bijkomende zetelrij te voorzien. Dit betekent dat er passagiers over meer ruimte kunnen beschikken.
Problematisch is wel dat de Russische toestellen in grote mate op westerse componenten – onder meer motoren en composietmaterialen – moeten rekenen. De MC-21 doet onder meer beroep op motoren van de Amerikaanse fabrikant Pratt & Whitney.
Composietmaterialen worden bij Amerikaanse en Japanse leveranciers gekocht. In het huidige politieke klimaat is er echter geen zekerheid dat Irkut op westerse componenten zal kunnen blijven rekenen. Bovendien hoopt Irkut ook aan een aantal buitenlandse klanten – zoals Iran – te kunnen leveren. Daarbij zou het bedrijf echter op westerse sancties kunnen botsen.
Volgende versies van het toestel zouden mogelijk kunnen worden aangedreven door motoren van de Russische fabrikant Aviadvigatel, maar daarvoor is nog geen certificering verkregen.
Irkut heeft naar eigen zeggen momenteel al 175 vaste bestellingen voor de MC-21 opgetekend. Daarnaast zou er sprake zijn van honderden voorbestellingen. Vooral de binnenlandse markt kan daarbij van groot belang zijn.
“De volgende twintig jaar zullen alleen al in Rusland meer dan achthonderd nieuwe vliegtuigen uit de categorie van de MC-21 nodig zijn”, zegt Yury Slyusar, algemeen directeur van United Aircraft Corporation, het moederconcern van Irkut. “Na de binnenlandse markt zullen ook opportuniteiten op de internationale worden onderzocht.”
(jvdh)