De Amerikaanse webwinkel Amazon schreef een tijd geleden een openbare aanbesteding uit voor de de bouw van een tweede hoofdkwartier. Daarmee is een investering van 5 miljard dollar gemoeid en 50.000 goed betalende jobs. Ook belooft Amazon dat zijn tweede hoofdkwartier – het eerste staat in Seattle – een magneet voor andere techbedrijven zal worden.
Ruim 238 (!) steden boden zich aan, waarna Amazon vorige maand een short list publiceerde waarop nog 20 kandidaat-steden prijken.
In een persbericht stond te lezen dat Atlanta, Austin, Boston, Chicago, Columbus, Dallas, Denver, Indianapolis, Los Angeles, Miami, Montgomery County, Nashville, Newark, New York City, Northern Virginia, Philadelphia, Pittsburgh, Raleigh, Toronto en Washington D.C. de eindronde hebben gehaald.
Maar steeds meer mensen hebben kritiek op de werkwijze van Jeff Bezos en zijn entourage. Politici beloofden namelijk veel belastinggeld vrij te maken om het project binnen te halen. Leken een aantal van die beloftes eerst nog charmant, dan werd het opbod vaak verontrustend akelig. Een aantal van de voorstellen neigden zelfs naar omkoperij.
Bezos wil het opbod nog eens herhalen
Steeds meer critici raken overtuigd dat de echte short list wellicht maar een vijftal steden bevat, maar door de lijst langer te maken hoopt Bezos het opbod in de tweede ronde nog eens te herhalen.
Burgemeesters doen er goed aan te beseffen dat het sop de kool niet waard is. Verwacht wordt dat de winnaar die stad zal zijn die uiteindelijk de meeste jobs met belastinggeld gaat subsidiëren a rato van honderdduizenden dollar per job. Dat zal niet enkel op de belastingbetaler wegen, maar ook nog eens de investeringen in lokale infrastructuurwerken en andere investeringen (scholen, sociale woningen,…) in de toekomst hypothekeren.
Een zero-sum game
Meer dan 600 invloedrijke economen, stadsarchitecten, schrijvers en academici hebben ondertussen een online petitie ondertekend. Daarin wordt de kandidaat-steden gevraagd de belasting- en andere voordelen die men Amazon wil aanbieden te schrappen.
Onder de ondertekenaars enkele grote namen, zoals Harvard politiek-wetenschapper Robert Putnam en Alan Krueger, die voorzitter van de Raad van Economische Adviseurs was in de regering van Barack Obama.
Ze vrezen vooral dat Amazons werkwijze wel eens de nieuwe standaard zou kunnen worden voor bedrijven die nieuwe investeringen overwegen. Vaak wordt verwezen naar het precedent van Boeing. De vliegtuigbouwer kreeg in 2013 in de staat Washington 8 miljard dollar aan subsidies toegekend. In ruil daarvoor zou het bedrijf daar blijven en er nieuwe jobs zou creëren. Maar ondertussen heeft Boeing er al 15% van de jobs geschrapt.
Wat er ook van zij, het wordt een zero-sum game. Het geld dat aan Amazon wordt aangeboden, kan niet meer elders worden gebruikt. De belastingbetaler wordt sowieso de pineut.