10 jaar na de start van de financiële crisis en op de verjaardag van de val van de Amerikaanse Lehman Brothers bank, vragen velen zich af waar de duizenden miljarden zijn verdwenen die door de centrale banken in de economie werden gepompt. “In de zakken van sommigen en niet van anderen”, zegt voormalig IMF-directeur Dominique Strauss-Kahn, a.k.a DSK.

Volgens de Fransman is de manier waarop de crisis is aangepakt de oorzaak van de opkomst van het populisme. Niet de methode die gebruikt is om het vuur te doven is het probleem, zegt DSK in een zeldzaam interview sinds hij in 2011 ontslag moest nemen bij het IMF ten gevolge van een seksschandaal.

Brand werd geblust, maar daarna werd niet schoongemaakt

“Een systeem werd geïmplementeerd – dat correct was -, waarbij men meer liquiditeiten in de economie wilde pompen door tussenkomst van de centrale banken om zo te vermijden dat het zou instorten. Had men dat niet gedaan dan had de wereld honderden miljoenen werklozen geteld.

Maar tegelijkertijd moest men het systeem reinigen. Wanneer het brandt, moet je de brandslang boven halen om het vuur te doven, maar eens dat gebeurd is moet je het overblijvende water opzuigen. Dat is niet gebeurd.

Men heeft het geld in de zakken van een aantal mensen laten zitten, maar niet in die van de anderen. Die ongelijkheden zijn geëxplodeerd en hebben geleid tot het populisme dat zich vandaag ontwikkelt in alle Europese landen en op een zekere manier toch ook in de Verenigde Staten.

Die situatie is voor mij het gevolg van de toename van de ongelijkheden die zijn veroorzaakt door een slecht beheer van de nasleep van de crisis.”

7.650 euro per inwoner van de eurozone

DSK vergelijkt de centrale banken dus met brandweerlui. Die hebben de gelddrukpers in gang gezet om liquiditeiten in de economie te pompen, want eens de crisis uitbrak wilde geen enkele bank nog geld lenen aan een andere bank, laat staan aan bedrijven en/of consumenten. Door massaal geld in de economie te pompen wilde men die motor opnieuw op gang krijgen. In totaal werden wereldwijd duizenden miljarden euro in circulatie gebracht. 

© EPA

Enkel in de eurozone zal tussen maart 2015 en december 2018 de bagatel van 2.600 miljard euro in de economie zijn geïnjecteerd. Omgerekend is dus sprake van 7.650 euro per inwoner.

Volgens de voormalige IMF-leider is dat geld ongelijk verdeeld en is het niet terechtgekomen daar waar het nodig was. Kleine en middelgrote ondernemingen en de middenklasse hebben van deze geldtsunami niet kunnen profiteren. Het zijn dus vooral de rijken die van dit geld gebruik hebben kunnen maken om zich verder te verrijken. In zowat alle rijke landen is de ongelijkheid de voorbije jaren enkel toegenomen.

De oplossing? Laat de rijken de crisis betalen…

Is er een oplossing voor het probleem? Volgens het IMF moeten de rijken meer worden belast. Dat moet dan vooral gebeuren in landen waar de belastingen niet progressief zijn. Een voorstel waar in België eens mee gelachen zal worden, want in ons land behoort de fiscale druk al tot de grootste ter wereld. Anderzijds blijkt uit verschillende onderzoeken dat de economische groei bij ons beter werd verspreid over de bevolkingsklassen dan in andere rijke landen.