Key takeaways

• Zuid-Europa lijdt onder een ongekende hittegolf, veroorzaakt door een stilstaand hogedruksysteem dat bekend staat als de “hittekoepel”.
• In de hele regio zijn recordtemperaturen gemeten, wat geleid heeft tot gezondheidswaarschuwingen en brandbestrijdingsinspanningen in Frankrijk, Italië, Portugal en Spanje.
• Extreme hitte heeft bosbranden veroorzaakt in Frankrijk en Turkije, met steden die kwetsbaar zijn voor het “urban heat island” effect.

Een niet aflatende hittegolf heeft het zuiden van Europa in haar greep, met gezondheidswaarschuwingen en brandbestrijdingsinspanningen tot gevolg nu de temperaturen ongekende hoogten bereiken. Frankrijk, Italië, Portugal en Spanje kampen al enkele dagen met verzengende hitte, waardoor de autoriteiten in veel regio’s rood alarm hebben afgegeven.

De intense hitte wordt toegeschreven aan een stilstaand hogedruksysteem dat bekend staat als een “hittekoepel”, die warme lucht vasthoudt en voorkomt dat koelere luchtmassa’s de regio binnenkomen. Dit meteorologische fenomeen heeft geleid tot recordtemperaturen in Zuid-Europa.

Regionale gevolgen

Frankrijk is bijzonder zwaar getroffen, met 84 van de 101 administratieve regio’s die op oranje alarm staan – het op één na hoogste niveau – vanwege de extreme hitte. Verwacht wordt dat de temperaturen dinsdag en woensdag het hoogst zullen zijn en in sommige gebieden 41°C zullen bereiken. De Franse regering heeft een interministeriële crisisvergadering belegd om de gezondheidsrichtlijnen te herzien en zich voor te bereiden op de gevolgen van de dreigende hittegolf.

De verschroeiende temperaturen hebben ook bosbranden veroorzaakt in de hele regio. Brandweerlieden bestreden bosbranden in Frankrijk en Turkije, aangewakkerd door harde wind en droge omstandigheden. In het zuidoosten van Frankrijk leidde een bosbrand tot de evacuatie van een camping en een abdij als voorzorgsmaatregel.

Mondiale bezorgdheid

Italië heeft voor 21 steden extreme hitte afgekondigd, waaronder grote steden als Milaan, Napels, Venetië, Florence, Rome en Catania. Ondertussen blijft tweederde van Portugal in hoogste staat van paraatheid voor extreme hitte en bosbranden, met verschillende zuidelijke regio’s in hoogste staat van paraatheid tot maandagavond.

Wetenschappers schrijven de intensivering van hittegolven toe aan de klimaatverandering, die de temperaturen opdrijft en bijdraagt aan een toename van de frequentie en de ernst van weersverschijnselen. Steden zijn bijzonder kwetsbaar vanwege het “hitte-eiland” effect, waarbij dicht op elkaar gepakte gebouwen de temperaturen versterken. Deskundigen voorspellen een verdere toename van extreme temperaturen in de toekomst en dringen er bij gemeenschappen op aan om zich aan te passen aan warmere omstandigheden.

Economische en milieugevolgen

De impact van de hittegolf gaat verder dan persoonlijke gezondheid en veiligheid. In Duitsland is het waterpeil op de Rijn aanzienlijk gedaald door de verzengende temperaturen, wat de scheepvaart belemmert en de transportkosten voor eigenaars van vracht verhoogt. De rivier is een essentiële transportroute voor goederen zoals graan, mineralen en aardolieproducten.

Bosbranden hebben voor de tweede dag ook de provincie Izmir in het westen van Turkije geteisterd, aangewakkerd door de harde wind en waardoor dorpen en wijken moesten worden geëvacueerd. De autoriteiten zeiden dat de branden onder controle waren, maar nog niet geblust.