In de voorbije 24 uur hebben zowel de Verenigde Staten als de Europese Unie officieel verklaard dat ze Loekasjenko niet langer als de rechtmatige leider van Wit-Rusland zien. Zijn geheime inauguratie gaat volgens de grootmachten in ‘tegen de wil van het Wit-Russische volk’.
Woensdagavond braken opnieuw protesten uit inzet land nadat bekend raakte dat Loekasjenko een geheime inauguratieceremonie had gehouden. De ‘laatste dictator van Europa’ houdt zich krampachtig vast aan de macht nu er al zeven weken geprotesteerd wordt tegen zijn herverkiezing van 9 augustus. Net als de betogers beweren de VS en de EU dat de stembusgang allesbehalve eerlijk is verlopen.
‘De Verenigde Staten kunnen Aleksandr Loekasjenko niet beschouwen als de legitiem gekozen leider van Wit-Rusland. De weg voorwaarts moet een nationale dialoog zijn die ertoe leidt dat het Wit-Russische volk het recht geniet zijn leiders te kiezen tijdens vrije en eerlijke verkiezingen onder onafhankelijke observatie.’
Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken aan persagentschap Axios
De EU herhaalt nogmaals dat de presidentsverkiezingen van 9 augustus in Wit-Rusland vrij noch eerlijk waren. Deze ‘inhuldiging’ is rechtstreeks in tegenspraak met de wil van grote delen van de Wit-Russische bevolking, zoals uitgedrukt in talloze, ongeziene en vreedzame protesten sinds de verkiezingen.
Josep Borrell, Hoge Vertegenwoordiger voor het Buitenlands Beleid van de Europese Unie in een officiële verklaring
De EU is een grote financiële donor voor Wit-Rusland. In de verklaring liet Borrell weten dat Brussel ‘zijn relatie met het land ging herbekijken’. De EU gaat proberen de directe financiering van de regering van Loekasjenko af te snijden, om het om te leiden naar Wit-Russische ngo’s en ziekenhuizen. Voor de verkiezingen had de EU 135 miljoen euro beloofd voor projecten in Wit-Rusland, plus nog 53 miljoen voor de strijd tegen de pandemie.
Tot nog toe werd de retoriek van Washington en Brussel nog niet vergezeld door actie. De EU slaagde er afgelopen week niet om sancties op te leggen aan het regime, omdat de kleine eilandstaat Cyprus als enig EU-land beslissing blokkeerde. Ook de VS ‘overwegen’ al wekenlang sancties.