Zelfmoorden van bekende acteurs kunnen een besmettelijk karakter hebben. Dat blijkt uit een studie van wetenschappers aan de Columbia University naar aanleiding van de zelfmoord van acteur Robin Williams ruim vier jaar geleden.
Williams beroofde zich in augustus 2014 van het leven. Tussen de doodvan Williams en het einde van dat jaar werden in de de Verenigde Staten in totaal 18.690 zelfmoorden geregistreerd. Dat betekende een stijging met 10 procent tegenover dezelfde periode het jaar voordien.
Williams had zichzelf door verhanging om het leven gebracht. Het aandeel van verhanging het totale zelfmoordcijfer liep de vijf maanden nadien daardoor zelfs met 30 procent op.
Details
“Het is niet zeker dat de dood van Williams de daadwerkelijk aanleiding was tot de toename van het aantal zelfmoorden, maar er lijkt alvast een verband”, zegt onderzoeksleider David Fink, professor openbare gezondheidszorg aan de Columbia University.
In de gezondheidssector is het potentiële risico van copycats na zelfmoorden van beroemdheden al langer bekend. Volgens experts moet daarbij vooral gewezen worden naar het gedrag van de media, die zich na de zelfmoord van een beroemd persoon vaak aan onverantwoordelijke verslaggeving schuldig zouden maken. Ook na de dood van Williams hadden waarnemers al gewaarschuwd dat de media te veel details over de tragedie hadden publiek gemaakt.
De World Health Organization heeft een aantal richtlijnen gepubliceerd waarin de media tot terughoudendheid worden aangespoord. Ook diverse persorganisaties sturen aan op een gereserveerde houding, waarbij vooral gevraagd wordt de feiten niet extreem gedetailleerd weer te geven. “Er zijn echter duidelijke aanwijzingen dat een groot deel van de media die richtlijnen naast zich heeft neergelegd”, zeggen de onderzoekers.
Voorbeeld
Fink merkt op dat eerder al werd aangetoond dat een zelfmoord van een celebrity een grote reeks copycats kan inspireren. Het is volgens hem echter de eerste keer dat het probleem ook kan worden vastgesteld in het tijdperk van de onafgebroken nieuwscyclus op online en sociale media.
Een aantal media hebben inmiddels maatregelen genomen om de impact zoveel mogelijk te beperken. Onder meer Netflix voorzag enkele televisiereeksen van bijkomende waarschuwingen. Er wordt wel opgemerkt dat de impact van celebrities niet altijd negatief hoeft te zijn. Verwezen wordt onder meer naar de Britse realityster Jade Goody, bij wie tien jaar geleden een hersentumor was vastgesteld en die één jaar later zou overlijden. Goody had publiek over haar ziekte getuigd en had gewezen op het belang van preventief onderzoek. Na de dood van de realityster bleken in Groot-Brittannië vierhonderdduizend vrouwen tot een onderzoek te hebben beslist.
De Zelfmoordlijn is dag en nacht te bereiken via het gratis nummer 02/649.95.55 of via chat op zelfmoordlijn.be.