De Russische invasie van Oekraïne heeft ervoor gezorgd dat het Westen een ware queeste is begonnen om alternatieve energieleveranciers te vinden. Dat leidde er toe dat de Europese Unie zijn banden met autoritaire regimes heeft aangehaald en zich niet meer uit durft te spreken over schendingen van mensenrechten. De Verenigde Staten hebben ondertussen de sancties tegen Venezuela versoepeld en de betrekkingen met Saoedi-Arabië geïntensiveerd.
Ondanks de aanslepende en bloedige oorlog in Oekraïne, is het Russische aandeel van het aardgas dat Europa importeert nog aanzienlijk. In hun poging om de Europese afhankelijkheid van Moskou te verminderen, zijn verschillende lidstaten op zoek gegaan naar alternatieven op de markt voor vloeibaar aardgas. Zo gaat de VS dit jaar minstens 15 miljard kubieke meter extra gas leveren aan de EU om mogelijke tekorten op te vangen en wordt er meer gas dan ooit gekocht van Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk.
Het blijkt echter dat de grootste toename van de energie-import afkomstig is van leveranciers met een tamelijk slechte staat van dienst als het gaat om het respecteren van democratische waarden en mensenrechten.
Aardgas uit Azerbeidzjan
In juli bereikten de Europese Unie en de ex-sovjetstaat Azerbeidzjan een overeenkomst om meer aardgas te leveren aan de EU. De gasleveringen zullen worden opgevoerd van 8,1 miljard kubieke meter naar 12 miljard kubieke meter gas. Over een paar jaar zou dat zelfs om 20 miljard kubieke meter aardgas moeten gaan.
Met deze overeenkomst heeft het uitvoerend orgaan van de EU echter verschillende adviezen van ngo’s genegeerd, die de regering in Bakoe ervan beschuldigen massaal repressie uit te oefenen tegen de politieke oppositie van het land. Zo krijgt Azerbeidzjan een score van 10/100, in de “vrijheidsindex” van Freedom House.
“De regering van Azerbeidzjan treedt nog steeds hard op tegen critici en andersdenkenden. De ruimte voor onafhankelijk activisme, kritische journalistiek en politieke activiteiten van de oppositie is vrijwel verdwenen doordat activisten, mensenrechtenverdedigers en journalisten zijn gearresteerd en gevangengezet”, zo valt te lezen in een rapport van Human Rights Watch.
Egypte en Israël
De EU heeft daarnaast een overeenkomst getekend met Egypte en Israël om gas uit te voeren naar de unie. Volgens Human Rights Watch “beleeft Egypte onder de regering van president Sisi een van de ergste mensenrechtencrises in decennia“. In het geval van Israël stelt dezelfde organisatie misdaden tegen de menselijkheid tegen miljoenen Palestijnen aan de kaak.
Verenigde Staten openen achterdeur voor Venezuela
Het conflict met Rusland heeft er ook toe geleid dat de regering-Biden haar relaties met andere landen drastisch bijgesteld heeft. Tijdens de 2020-campagne die hem naar het Witte Huis bracht, zwoer Joe Biden dat hij van Saoedi-Arabië een “pariastaat” zou maken.
Aanleiding was de overtuiging van de Amerikaanse veiligheidsdiensten, die stelden dat de Saoedische kroonprins Mohammed Bin Salman in 2018 opdracht had gegeven om Washington Post-columnist Jamal Khashoggi te vermoorden.
Echter twee jaar later lijkt de Amerikaanse president op zijn besluit terug te zijn gekomen. Zo was hij vorige maand op bezoek in de belangrijke economische stad Jeddah, waar hij Bin Salman ontmoette om naar verluidt de energiezekerheid en de dreiging van Iran te bespreken. Na de ontmoeting ging Saoedi-Arabië ermee akkoord om meer olie op te pompen.
Als onderdeel van datzelfde beleid reisden in mei Amerikaanse ambtenaren af naar Caracas, voor een ontmoeting met leden van het Maduro-regime. Daarnaast gaf het ministerie van Financiën toestemming aan Chevron, de tweede grootste oliemaatschappij in de VS, om gesprekken aan te gaan in het land om er olie aan te boren. Vanwege de Amerikaanse sancties tegen Venezuela, onder leiding van het regime van autocraat Nicolás Maduro, was dat eerder verboden.
(kg)