De sancties die aan Rusland worden opgelegd wegens de lancering van een oorlog tegen Oekraïne, hebben vele bedrijven en naties doen beseffen dat er nieuwe bronnen van grondstoffen voor de energietransitie moeten worden gevonden. Daarbij wordt steeds meer uitdrukkelijk naar Afrika gekeken. Dat zegt Steven Fox, voorzitter van de Amerikaanse consulent Veracity Worldwide, gespecialiseerd in advies rond politieke risico’s.

“De grote mijnbouwers beseffen dat er bij de winning van grondstoffen op dit ogenblik weinig alternatieven beschikbaar zijn voor Afrika, waar immers een grote rijkdom aan hulpbronnen aanwezig is”, beklemtoont Fox. “Bedrijven en investeerders overwegen momenteel in Afrika projecten die ze eerder over het hoofd hadden gezien.”

“Ook regeringen kijken steeds vaker naar het Afrikaanse continent, erop gebrand om zich van voldoende voorraden grondstoffen te kunnen voorzien om de transitie naar een duurzame toekomst te kunnen realiseren.”

Moeilijk toegankelijk

“Er moet echter worden vastgesteld dat gegeerde hulpbronnen zich vaak op moeilijk toegankelijke locaties bevinden”, beklemtoont Fox. “Er blijft aan de mijnbouw in de Afrikaanse Sub-Sahara een hoog risico verbonden.”

Dat bleek recent nog, toen de Russische groep Nordgold zijn goudmijn Taparko in Burkina Faso wegens een toenemende dreiging van militanten diende te verlaten. In Zuid-Afrika, de meest geïndustrialiseerde economie van het continent, dwingt de achteruitgang van de nationale spoorweginfrastructuur sommige steenkoolproducenten ertoe hun product per vrachtwagen naar havens te vervoeren.

Het verlies van de aanvoer uit Rusland wordt door de wereld zwaar gevoeld. Het land bezit immers 7 procent van de wereldwijde reserves aan nikkel en 10 procent van de voorraden platina. Bij palladium is er zelfs sprake van een aandeel tussen 25 procent en 30 procent.

“Hierdoor beginnen de rijke afzettingen van deze metalen op het Afrikaanse continent een stuk aantrekkelijker te ogen”, merkt het persbureau Reuters op. 

“Hoewel Afrika ongetwijfeld uitdagingen naar voor brengt, zijn die knelpunten mogelijk niet zwaarder dan in andere landen”, voert Fox nog aan. “Het is misschien zelfs gemakkelijker om in Afrika een ​​project te realiseren dan in de Verenigde Staten of Canada.”

“De Verenigde Staten hebben hun steun uitgesproken voor de lancering van nieuwe binnenlandse mijnen, maar vele projecten zijn al snel tot stilstand gekomen. Onder meer het koperproject Resolution van Rio Tinto moest worden stopgezet vanwege claims van inheemse Amerikanen op de site.”

Risicovol

“Een mijnbouwbedrijf heeft geen brede waaier kansen en wie wil groeien, moet naar risicovollere landen kijken”, betoogde George Cheveley, portefeuillemanager bij de Zuid-Afrikaanse investeerder Ninety One. “Het is duidelijk dat men na de uitbraak van de oorlog in Oekraïne gevoeliger is geworden voor geopolitieke risico’s. Het is niet te voorspellen welke projecten al dan niet zullen lukken.”

“De westerse sancties tegen Rusland dwingen de toeleveringsketens van metalen om zich langs geopolitieke lijnen te herconfigureren”, beklemtoonde ook Chris Showalter, chief executive aan Kabanga Nickel. “Niet iedereen zal in staat zijn om grondstoffen voor batterijen uit een bevriende jurisdictie te verkrijgen. Er zullen dus wellicht een aantal moeilijke beslissingen moeten worden genomen.”

De toenemende interesse voor de Afrikaanse grondstoffen bleek ook uit de inschrijvingen voor de conferentie Investing in African Mining Indaba in Kaapstad. Dat evenement kon rekenen op de hoogste Amerikaanse regeringsfunctionaris in vele jaren, naast vertegenwoordigers van de Japan Oil, Gas and Metals Corporation (Jogmec).

Dit is voor analisten een teken dat rijke landen zich in toenemende mate bezorgd tonen over de beveiliging van hun voorziening aan grondstoffen.

(am)