Volgens het laatste rapport van Freedom House is de wereldwijde internetvrijheid in 2019 alweer gedaald. Regeringen gebruiken steeds vaker sociale media om burgers te bespioneren en verkiezingen te manipuleren.
Het is al het negende jaar op rij dat internetvrijheid afneemt. Dat beargumenteert Freedom House in haar laatste rapport waarin ze 65 landen onder de loep neemt. Freedom House is een ngo die onderzoek doet naar democratie en politieke vrijheden.
‘Fake news’ haalt de ngo aan als nieuwe bedreiging. In de 30 landen waar er het voorbije jaar verkiezingen waren, werd er in 26 misleidende informatie verspreid. Dat gebeurde vooral via sociale media zoals Facebook, Twitter, Instagram en YouTube.
In de helft van de 65 landen was de internetvrijheid er slechter aan toe. Slechts in 16 landen was er een verbetering. In 47 staten waren er arrestaties voor online expressie.
China is slechtste leerling
Het slechtste rapport ging het vierde jaar op rij naar China. Door de protesten in Hongkong en de herdenking van 30 jaar Tiananmenprotest was de internetcensuur er nog nooit zo extreem. Regeringsfunctionarissen verwijderden tienduizenden accounts van WeChat voor ‘afwijkend gedrag’. En dat terwijl de populaire app er essentieel is in het dagelijkse leven. Chinezen gebruiken het onder andere voor bankieren en transport.
In Soedan ging de situatie het sterkst achteruit. Na hevige protesten werd president Omar al-Bashir er afgezet. Nadien blokkeerden de nieuwe autoriteiten regelmatig sociale media, één keer zelfs twee maanden aan een stuk. Een gelijkaardig verhaal in Kazachstan waar president Nursultan Nazarbayev onverwachts opstapte.
Fake news
In Brazilië waren er in aanloop van de verkiezingen in oktober 2018 aanvallen tegen journalisten, regeringsdepartementen en politiek geëngageerde gebruikers. Aanhangers van president Jair Bolsonaro stuurden homofobe geruchten en misleidend nieuws de wereld in via YouTube en WhatsApp. Andere aanpak bij de verkiezingen in Bangladesh: de regering blokkeerde er onafhankelijke nieuwssites en legde mobiele netwerken beperkingen op.
Aanhangers van Braziliaans president Jair Bolsonaro hebben bij de verkiezingen misleidend nieuws verspreid via WhatsApp en YouTube om hem aan de macht te helpen.
– EPA-EFE/PAVEL GOLOVKIN / POOL
In onder andere Ethiopië, Maleisië en Armenië waren er positieve veranderingen door regeringswissels. Ijsland was de beste leerling van de klas. Geen enkele burger werd er de afgelopen maanden aangeklaagd voor online expressie. Het land heeft maar weinig beperkingen op content, en de rechten van internetgebruikers zijn er gegarandeerd.
Lees ook:
Protest Hongkong: China dwingt Apple apps te verwijderen
Twitter gooit politieke advertenties overboord
Facebook steekt tandje bij in strijd tegen desinformatie bij verkiezingen