Het risico op een nieuwe wereldwijde schuldencrisis neemt toe. De wereld heeft het voorbije decennium de grootste aangroei van schulden van de voorbije vijftig jaar getoond. Dat is de boodschap van de jongste editie van de halfjaarlijkse Global Economic Prospects (GEP) van de Wereldbank.
De organisatie wijst erop dat er sinds de jaren zeventig van de voorbije eeuw vier golven van schuldopbouw zijn geregistreerd. Maar de laatste was meteen ook de grootste, de snelste en de meest brede.
Precaire bescherming
De Wereldbank waarschuwt dat een financiële crisis, ondanks de historisch lage rentes, nog altijd tot de mogelijkheden behoort. ‘Wereldwijd lage rentes maken schulden beter beheersbaar,’ erkent de instelling. ‘Maar dat biedt slechts een precaire bescherming tegen een financiële crisis. Het verleden heeft aangetoond dat een schuldenopbouw meestal ongelukkig eindigt.’
De totale schuld van opkomende landen en ontwikkelingslanden is inmiddels opgelopen tot bijna 170 procent van hun gezamenlijke bruto binnenlandse product. Dat betekent een stijging van 54 procentpunten sinds het begin van het jongste decennium.
De Wereldbank verwacht dit jaar weliswaar een lichte groeiversnelling van de wereldwijde economie, maar waarschuwt dat die beweging geen breed karakter heeft.
‘De financiële onrust in opkomende economieën en ontwikkelingslanden vormt een bedreiging voor de bescheiden groei die dit jaar normaal zou wordt verwacht,’ zegt de instelling. ‘De uitkomst zal vooral afhankelijk zijn van de betere prestaties van een aantal grote opkomende economieën – zoals Argentinië, Mexico en Turkije – die vorig jaar met moeilijkheden worstelden.’
Accumulatie
De bezorgdheid van de Wereldbank voor een buitensporige leningactiviteit vloeit voort uit de recente geschiedenis. ‘We moeten vaststellen dat hierbij elke crash werd voorafgegaan door een accumulatie van schulden,’ aldus de instelling.
‘De schuldopbouw sinds het begin van het voorbije decennium was bovendien vooral geconcentreerd in opkomende en ontwikkelingslanden in plaats van in de rijkere landen.’
‘In ongeveer 80 procent van de opkomende en ontwikkelingslanden lag de schuld twee jaar geleden hoger dan aan het begin van het decennium,’ zegt de instelling nog. ‘Die schuldopbouw ging bovendien gepaard met periodes van het herhaalde teleurstellende economische groei.’
‘Landen met een zware schuldenlast moeten bovendien afrekenen met zwakkere groeivooruitzichten en een fragiele wereldeconomie. Hierdoor ontstaat een grotere kwetsbaarheid voor externe schokken. Dat kan uiteindelijk in een crisis uitmonden.’