De Amerikaanse president Joe Biden houdt 5.000 militairen achter de hand om naar Oost-Europa te sturen, de NAVO kondigde aan extra oorlogsschepen en gevechtsvliegtuigen te mobiliseren om een mogelijke Russische invasie te kunnen tegenhouden. Maar hoeveel NAVO-troepen zijn er al aanwezig op het terrein?
Op land
De belangrijkste NAVO-missie op land is de Enhanced Forward Presence (eFP). Na de Russische invasie van de Krim in Oekraïne beslisten de NAVO-lidstaten op de top van 2016 in Warschau om de oostelijke lidstaten beter te beschermen. Concreet worden soldaten uit verschillende NAVO-lidstaten gestationeerd in Polen, Estland, Letland en Litouwen. Het doel van de missie is louter defensief: de NAVO toont dat ze aanwezig zijn in de regio, en dat enige provocatie of zelfs een inval van Rusland niet getolereerd zal worden. Op de kaart hieronder zie je waar soldaten worden ingezet en hoeveel. Dit cijfer is echter variabel; elke dag komen soldaten toe en vertrekken er andere.
Beweeg over de icoontjes om meer info te lezen over de NAVO-basissen. Klik op elk icoontje om te zien hoeveel soldaten er gelegerd zijn, en van welke nationaliteit.
Naast de eFP-missies zijn momenteel ook Britse soldaten aanwezig in Oekraïne. Het Verenigd Koninkrijk kondigde vorige week aan antitankraketten te zullen leveren aan het Oekraïense leger, en stuurde enkele soldaten mee om hun op te leiden.
Ter zee
Sinds de annexatie van de Krim door Rusland heeft de NAVO ook haar aanwezigheid in de Zwarte Zee verhoogd. Jaarlijks vindt er een grote oefening plaats; aan de editie van november 2021 namen in totaal 30 schepen en meer dan 2.000 mariniers deel. Ook de vloten van Roemenië en Bulgarije, die allebei 19 schepen tellen, varen regelmatig rond in de Zwarte Zee, aangezien ze enkel daar havens hebben. Onder de Bulgaarse vlag varen trouwens 4 schepen rond die vroeger dienst deden in de Belgische marine.
Naast de NAVO komt ook de Amerikaanse marine regelmatig op bezoek in de Zwarte Zee. Zo patrouilleert de USS Mount Whitney in de Middellandse Zee, maar maakt het commandoschip van de 6e vloot van het Amerikaanse leger ook regelmatig de tocht naar de Zwarte Zee. Op moment van schrijven vaart ook het vliegdekschip USS Harry S. Truman rond in de Egeïsche Zee, die de Middellandse en de Zwarte Zee verbindt.
Daarnaast is er ook SNMG 2, de Standing NATO Maritime Group 2, die patrouilleert in de Zwarte Zee. De patrouille bestaat momenteel permanent uit twee fregatten, maar regelmatig nemen ook andere schepen deel aan de missie. In de Oostzee is het eigenlijk net hetzelfde verhaal. Daar patrouilleert SNMG 1, dat ook bestaat uit twee schepen: het Nederlandse schip Rotterdam heeft de leiding, het Deense fregat Peter Willemoes vaart mee.
In de lucht
In het kader van Baltic Air Policing worden, net zoals bij de eFP-missies op het land, NAVO-vliegtuigen ingezet om het luchtruim van de Baltische staten te bewaken. Hun opdracht bestaat eruit om Russische vliegtuigen die overvliegen te onderscheppen en te escorteren. Eenzelfde soort missie voert de Belgische luchtmacht ook af in de Benelux, afwisselend met Nederland. Ook in de Baltische staten zijn Belgische piloten actief: vandaag nog vlogen twee Belgische F-16’s uit om te patrouilleren.
Naast de Baltic Air Policing sturen ook verschillende NAVO-lidstaten vliegtuigen naar Oost-Europa om daar te gaan oefenen. Onder de radar valt te lezen dat dit vooral spierballen rollen is: Rusland moet weten dat de NAVO actief is in de regio. Eerder deze week besloten onze noorderburen om twee F-35’s naar Bulgarije te sturen, Spanje stuurde dan weer zeven Eurofighter-gevechtsvliegtuigen.
Het mag duidelijk zijn: de NAVO laat Oost-Europa niet los. Het schroeft zelfs de aanwezigheid van troepen, vliegtuigen en schepen op, om aan Rusland duidelijk te maken dat er niets te rapen valt. Toch is het maar de vraag of de aanwezige NAVO-troepen opgewassen zijn tegen een full-scale aanval van de Russen: president Vladimir Poetin heeft naar schatting al 100.000 soldaten gestationeerd in Rusland en Wit-Rusland, aan de grenzen met Oekraïne. Moest dat leger de Baltische staten als doelwit uitkiezen, is het maar de vraag of de momenteel 5.169 aanwezige NAVO-soldaten standhouden.
(lb)