Zo’n 28 miljoen Zuid-Afrikanen trekken vandaag naar de stembus. Maar tot mijn verbazing wordt er in de Vlaamse media nauwelijks over bericht. Terwijl het hier toch over de tweede grootste economie van Afrika gaat.
Dit najaar gaan we met een veertigtal ondernemers op zakelijke missie naar de West-Kaap en Gauteng. Niet voor het eerst, trouwens. Het is een land dat ik al heel vaak heb bezocht en dat ik economisch en politiek van nabij volg, omdat het zo’n boeiende geschiedenis heeft.
Samen met deze verkiezingen vieren we de dertigste verjaardag van het ‘nieuwe Zuid-Afrika’ dat onder de leiding van wijlen Nelson Mandela werd geboren. Maar dat is vandaag niet altijd om vrolijk van te worden. Het land kampt met elektriciteitsonderbrekingen, de hoogste criminaliteitscijfers ter wereld en een scherpe stijging van de levensduurte.
Jacob Zuma
De leidende politieke partij ANC wordt al vele jaren geteisterd door geïnstitutionaliseerde corruptie. Ex-president Jacob Zuma die om die reden moest aftreden is daar de belichaming van. Onder zijn bewind bereikte de corruptie een niveau dat de geloofwaardigheid van het land compleet heeft ondermijnd.
Toch is het weer diezelfde Zuma, die vandaag de verkiezingen op hun kop dreigt te zetten. De voormalige schandaalpresident, maakt op zijn 82ste een politieke comeback met een nieuwe partij die volgens de meest recente polls acht procent van de stemmen zou halen.
Ik schat de kans dat het ANC voor het eerst sinds 1994 zijn parlementaire meerderheid verliest, bijzonder hoog in. Opiniepeilingen geven in het beste scenario vijftig procent aan, in het realistische scenario veertig procent.
Drie scenario’s
Bij mijn recentste bezoek aan Zuid-Afrika mocht ik een bijzonder boeiende briefing bijwonen van de Brenthurst Foundation over de mogelijke toekomstscenario’s voor Zuid-Afrika. De stichting heeft haar bevindingen samengevat in een essay met als titel: ‘The Good, the Bad and the Ugly – Scenarios for South-Africa’. Dit document is een eye opener.
- ‘The Good Scenario’ is waar men de juiste beslissingen neemt, vecht tegen de corruptie en het pad bewandelt van economische groei. Politiek gaat de keuze uit naar een coalitieregering – Democratic Alliance en ANC.
- Gaat men voor ‘The Bad Scenario’ impliceert dit dat het ANC in een coalitie zou stappen met de Economic Freedom Fighters waarbij men pleit voor nationalisering, privatisering van de grond met als finale uitkomst een Zimbabwe-scenario van desinvesteringen en een failed state.
- Het derde scenario is het scenario van de status quo, in het essay omschreven als ‘The Ugly Scenario’. Dan moddert men aan zoals men vandaag aanmoddert, zonder de creatie van eenheid en zonder de fundamenten van de samenleving aan te pakken.
Deze verkiezingen zullen uitwijzen of Zuid-Afrika zijn voorbeeldrol als de multiculturele natie van Afrika kan blijven opnemen. Want dat is de voorwaarde om zijn rijkdom aan ertsen en menselijk kapitaal in een mooie toekomst te vertalen. Laat het ons hopen!
De auteur Luc Luwel is CEO van de werkgeverskoepel Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland.